maandag 3 november 2025

SHARTIE AART DEKKER / DE JEUGD HEEFT DE TOEKOMST / GROENE-COLUMN DONNER: (Begrip ´necessary illusions´ viel, van Noam Chomsky) WAARHEID waarheid bevrijdt allesbehalve, hij slaat alleen maar murw. En zolang overheden en bedrijven geld verdienen aan ontbossing en genocide

 

SHARTIE AART DEKKER - DE JEUGD HEEFT DE TOEKOMST

Als ouder(e) moet je jezelf soms inhouden om de jeugd niet te ontmoedigen met ´de Waarheid´

Het begrip ´necessary illusions´ viel, van Noam Chomsky) 

´....Waarheid bevrijdt allesbehalve, hij slaat alleen maar murw. En zolang overheden en bedrijven geld verdienen aan ontbossing en genocide...´

Een mooie column van Marian Donner in de Groene Amsterdammer over Waarheid vs. Liegen (om bestwil).

Over hoe frustrerend de realiteit kan zijn en hoe deze (voor ouders) soms nogal kan wringen  -of zelfs botsen- met het optimisme van kinderen.

Over hou je als ouder(e) ervoor moet waken (je) kinderen niet het vermogen te dromen en optimistisch te zijn moet ontnemen...want dan hol je het potentieel voor verbetering in de toekomst uit.

Aan de andere kant is het natuurlijk ook niet goed om kinderen helemaal af te schermen van ellende als Oorlog, Vernietiging van Planeet, Ecosystemen, Milieu, etc, etc...

Tsja...ouderschap is iets moois, maar lang niet altijd gemakkelijk..! 

(AD) 

Column Marian Donner

Ozi en Chomsky

Marian Donner beeld Aart-Jan Venema

30 juli 2025 – verschenen in nr. 31

De originele column en nog veel meer van Marian Donner vind je op de site van de Groene Amsterdammer  ---  Hier  ---

Welke leugens zijn noodzakelijk voor een samenleving? In een aflevering van Het filosofisch kwintet kwam deze vraag voorbij en toevallig zag ik niet veel later een mogelijk antwoord in de tekenfilm Ozi: Voice of the Forest. ‘Het is echt een heel goeie film’, zei mijn zoontje nog, want hij kende hem al. Ik was even vergeten dat de smaak van een negenjarige niet per se de beste leidraad is.

Ozi bleek een jong orang-oetanmeisje te zijn dat haar ouders en huis verliest in een grote bosbrand. Ze belandt in een opvangcentrum, leert zich via een soort smartwatch verstaanbaar maken aan mensen en groeit uit tot een heuse influencer: op sociale media plaatst ze leuke filmpjes over haar leven. En toen was de film nog geen vijf minuten bezig. Zo vroeg begint de technologische indoctrinatie al, dacht ik nog. Maar natuurlijk kon het erger (alles kan altijd erger).

Gaandeweg ontdekt Ozi dat er een heel gemeen bedrijf is dat het regenwoud vernietigt voor palmolieplantages en, lang verhaal kort: Ozi openbaart die waarheid in een filmpje, het filmpje gaat viraal, miljoenen mensen zijn woedend, waardoor het bedrijf gedwongen wordt om voortaan goed te doen. En de regenwoud-dieren leven nog lang en gelukkig.

‘Wat vond je?’ keek mijn zoontje me stralend aan.

Ik kon het niet helpen, het was eruit voor ik er erg in had: ‘Wat een ongelooflijke onzin is dit!’ We weten allang in welk razend tempo enorme stukken regenwoud verdwijnen, we weten ook welke bedrijven daar grotendeels verantwoordelijk voor zijn, er is een filmpje van een orang-oetan, een echte dus, die zijn boom verdedigt tegen monsterlijke graafmachines, ook dat filmpje ging viraal, maar het maakt allemaal geen moer uit. In Gaza vindt momenteel een genocide plaats, of pardon, de Israëlische regering voert er een slachting uit met ‘genocidale kenmerken’, die dagelijks wordt gelivestreamd op sociale media: we kunnen het allemaal zien, miljoenen mensen zijn woedend, en toch verandert er al 21 maanden (en 58 jaar) helemaal niets.

Nee, de waarheid bevrijdt allesbehalve, hij slaat alleen maar murw. En zolang overheden en bedrijven geld verdienen aan ontbossing en genocide, is er geen Ozi of eenzame strijder die daar iets aan kan doen.

‘Nou, ik vond het wel een goede film’, piepte de negenjarige zacht.

‘Maar ik heb toch gelijk?’ vroeg ik later op de avond aan mijn geliefde. Het begrip necessary illusions viel, van Noam Chomsky-: de noodzakelijke illusies (of leugens) waarmee een systeem zichzelf onzichtbaar maakt. Voor voorbeelden hoef je enkel naar de strekking van een willekeurige Hollywoodfilm te kijken. Geld maakt niet gelukkig. Hard werken loont. Liefde is het enige wat telt. En, die vooral: een enkel individu kan, geheel op eigen kracht, de wereld veranderen.

‘Het is niet waar, dan moet ik er toch ook niet over liegen?’ drong ik aan. Maar daar bleek de geliefde toch anders over te denken. Hij zei dat het bij de jeugd hoort. Dat gevoel van zelfoverschatting, van onoverwinnelijkheid, de hemel willen bestormen. Hij vond: in deze zielsdodende wereld, waarin creativiteit en originaliteit zo weinig ruimte krijgen, die je al vanaf de lagere school in het gareel duwt, is een overmatig geloof in jezelf juist heel gezond. Niemand heeft iets aan je wanhoop of cynisme. Je moet blijven geloven dat je iets kunt veranderen, dat je de massa in beweging kunt zetten, dat deze wereld niet zo hoeft te zijn.

Niet veel later las ik over een studente die een petitie had opgezet waarmee ze het Franse parlement dwong om een wet te herzien die het gebruik van een zeer kwalijke insecticide toelaat. In Spanje begonnen acht burgers een rechtszaak tegen de milieuvervuiling door veedieren, en wonnen. Het zijn inspirerende verhalen, geruststellend ook: er gebeurt tenminste wat! En toch denk ik dat dit soort verhalen, over de kracht en macht van het individu, uiteindelijk meer kwaad doen dan goed. Ik blijf hopen op verhalen die het menselijk ego, de hoogmoed en zelfoverschatting, juist wat meer intomen. Maar tegen mijn zoontje zal ik voortaan inderdaad liegen.

Lees ook:

Column

O, wat ik er niet voor over zou hebben om Andrew Tate in zijden kamerjas te zien overleven tussen samurai!

Marian Donner 9 juli 2025


 

 

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten