Bijna zijn hele leven lang vertrouwde Flaco op de verzorging van mensen. Hij verbleef in een volière ter grootte van een bushalte met een muurschildering van bergen en uitzicht op de pinguïns. Op gezette tijden werd hij gevoerd door medewerkers van de Central Park Zoo. Totdat in de nacht van 2 februari 2023 iemand het gaas van zijn kooi doorknipte en Flaco, een Euraziatische oehoe met een spanwijdte van meer dan anderhalve meter, New York City in vloog.

Aanvankelijk probeerden verzorgers van de dierentuin uit alle macht om de uil te vangen en terug te brengen naar zijn veilige verblijf. Ze speelden geluidsopnames van de oehoe en probeerden hem in de val te lokken met dode ratten, maar Flaco liet zich niet vangen. Alsof hij altijd al had verlangd naar het vrije leven en niet van plan was om dat zomaar op te geven.

Ornithologen zagen het met lede ogen aan. Deze vogel zou onmogelijk op eigen houtje kunnen overleven, vreesden ze. Hij was niet gewend om te jagen en als hij niet zou sterven van de honger, dan zou hij binnen de kortste keren worden doodgereden door een auto of bus.

Maar de experts hadden Flaco onderschat. De oehoe bleek zijn instincten niet te zijn verloren en plantte zijn klauwen in de ratten, eekhoorns en duiven van Central Park. Na het bestuderen van een paar uilenballen moesten ook de vogelkenners erkennen dat de uil wel voor zichzelf kon zorgen.

Flaco groeide uit tot een attractie. Werd hij gespot in een boom, dan verzamelde zich daaronder een groepje mensen met verrekijkers en telelenzen om het elegante patroon van zijn verendek en zijn indringende oranje ogen te bewonderen.

Via het sociale-media-account Manhattan Bird Alert leefden vogelliefhebbers van over de hele wereld mee met het avontuur van de fotogenieke oehoe. Daar was Flaco op een bouwplaats, daar was hij slapend op een brandtrap, in de boom met een dode rat in zijn klauw of boven op een watertoren, uitkijkend over de stad alsof hij daar de baas was.

Ze probeerden Flaco te lokken met ratten, maar hij liet zich niet vangen

Het was, zo zei komiek Seth Meyers in zijn late night show, precies het feel good-verhaal waar we nu behoefte aan hebben – over een underdog die tegen alle verwachtingen in floreerde in het wild. Het publiek moedigde hem aan: stop met proberen die uil te vangen, laat hem lekker van zijn vrijheid genieten. Na een paar weken gaf de dierentuin met tegenzin gehoor aan die oproep.

Iedere avond wanneer de schemering inviel liet Flaco zijn roep horen, maar nooit werd die beantwoord. Dat kon ook niet. De oehoe (Bubo bubo) komt alleen voor in Europa en Azië, op het Amerikaanse continent was Flaco de enige van zijn soort in het wild. ‘Flaco is door Moeder Natuur beperkt in zijn keuzes’, schreef sekstherapeut en ‘eenzaamheidsambassadeur’ Dr. Ruth Westheimer toen ze door The New York Times om een reactie werd gevraagd. ‘Maar hij geeft niet op en vliegt heel New York door, op zoek naar gezelschap.’

De Flaco-volgers die zich niet konden neerleggen bij een seksloos bestaan van hun favoriete vogel, opperden dat hij misschien kon paren met Geraldine, een Amerikaanse oehoe (Bubo virginianus) – die minder verwant is aan de Euraziatische soort waartoe Flaco behoort dan de naam doet vermoeden. Theoretisch was het mogelijk, maar wenselijk was zo’n kruisbestuiving niet, duidden ecologen. Hun nageslacht zou geen overlevingskans hebben en sowieso is New York geen geschikte leefomgeving voor een uil.

In de betonnen jungle schuilt overal gevaar: het drukke verkeer, de glazen gevels van wolkenkrabbers en de ratten vol met gif. In 2021 overleed Barry, een gestreepte bosuil, na een botsing met de onderhoudswagen van de parkdienst. Uit de autopsie bleek dat Barry verzwakt was door het gif dat zich in haar lichaam had opgehoopt. Flaco kon hetzelfde lot treffen. Alleen in Central Park was er sindsdien een verbod afgekondigd op het verbruik van rattengif, dus het zou het veiligst zijn om daar prooien te zoeken. Maar ja, de oehoe was vrij. Flaco koos nu zelf waar hij vloog en waagde zich steeds verder de stad in.

Op vrijdag 23 februari, ruim een jaar na zijn ontsnapping uit de Central Park Zoo, werd Flaco gevonden onder een gebouw op West 89th Street. De held van het verhaal leefde niet lang en gelukkig, maar had zich te pletter gevlogen tegen een gevel. In een officiële verklaring moest de dierentuin merkbaar zijn best doen om een ‘ik zei het toch’ te onderdrukken. Ze hoopten dat de vandaal die Flaco’s kooi had vernield alsnog zou worden gearresteerd, want uiteindelijk is die verantwoordelijk voor zijn dood.

In het wild leeft de oehoe gemiddeld zo’n twintig jaar. In een volière kan dezelfde uil wel veertig worden. Flaco werd niet ouder dan dertien. Of dat tragisch is hangt ervan af of je vindt dat een kort avontuur in vrijheid te verkiezen valt boven een lang leven in gevangenschap. Voor de een is de persoon die het gaas doorknipte een vrijheidsstrijder, voor de ander een dierenbeul.

Maar de reden dat Flaco zo tot de verbeelding sprak, was dat deze uil ontsnapte aan zijn beschutte bestaan en moest zien te overleven in een wereldstad, te midden van mensen in krappe appartementen die stiekem hunkeren naar een beetje wildernis.