Keuzes maken/Even voorstellen - Het verhaal van Rik Pijp (Deel-1: Zomer 2012)

Aart Dekker was coach, voornamelijk in het jeugd-basketball, totdat hij door zijn vriend Rob Meurs werd overgehaald om Internationaal Jeugdbasketball te gaan scouten. Dat deed hij tussen 1999-2011. Nadat Rob Meurs, pionier en een van de guru's in de wereld van het Internationale, Amerikaanse College- en Internationale NBA-basketball als scout en talent-evaluator, in 2010 omkwam bij een motorongeluk, deed hij een stapje terug op scouting-gebied. Maar eens een scout, altijd een scout; Aart blijft dus jonge spelers (ook) bekijken als scout, talent-evaluator en talent-ontwikkelaar. En dat betekent: inschatten van het potentieel van een talentvolle speler, en nadenken over wat ervoor nodig is dat talent optimaal te ontwikkelen. Voor een optimale ontwikkeling is het maken van goede keuzes essentieel, en juist daar gaat het heel vaak mis...

Rob Meurs en Aart Dekker waren samen vele honderden keren betrokken geweest bij het voorlichten van spelers over die keuzes. Voor veel van die spelers pakte het goed uit, zij hadden prachtige carrières, maar er zijn vanzelfsprekend ook veel gevallen bekend waar die keuzes minder goed uitpakten. Van beide soorten voorbeelden valt heel veel te leren voor mensen die hun keuzes nog moeten gaan maken.

Dit verhaal, er zullen er nog veel volgen, is bedoeld jonge spelers (en hun ouders!) na te laten denken over het maken van die keuzes. Het dient ook als voorbeeld.

Afgelopen zomer werd Aart gevraagd of hij kon Rik Pijp kon helpen, die graag naar Amerika zou gaan om college-basketball te gaan spelen. Aart, Rik en zijn ouders zijn een aantal maanden intensief bezig geweest met het beantwoorden van de (o.a.) de volgende vragen: wat zijn mijn mogelijkheden, hoe krijg ik zoveel mogelijk opties om mijn talent ten volle te ontwikkelen, en hoe pak ik dat aan? Daarna maakte Rik samen met zijn ouders de keuze om voor Rotterdam Basketball College te gaan spelen.

De columnist Aart Dekker en Rik Pijp gingen onlangs bij elkaar zitten om het verhaal van Rik Pijp, en wat zich allemaal heeft afgespeeld sinds een zekere dag in juni, op te tekenen in een interview. Het verhaal is tevens het eerste interview met deze jonge speler van Rotterdam Basketball College I en II, die voor veel volgers van het DBL-basketball uit het niets kwam. Rik Pijp speelt bovendien tijdens de Basketball Days in Zwolle (vanaf Tweede Kerstdag) in Jong Oranje. Het verhaal is van Rik, de bewoordingen (deels ook) van de hand van Aart Dekker.

Rik Pijp is 20 jaar oud, 2.07 lang, speelt op de PF/C posities, en komt uit Groningen. Echt bekend was hij nog niet in Nederland, en eigenlijk ook niet in Groningen, maar hoopt daar de komende jaren verandering in te brengen.

Je zou het raar kunnen noemen dat hij (nog) zo onbekend is. Tenminste, als je ervan uit gaat dat een 20-jarige getalenteerde speler van 2.07m in veel andere landen – of in ieder geval in andere plaatsen – , toch al wel enige bekendheid zou genieten. Immers vaak worden lange en redelijk getalenteerde jonge basketballers in echte basketball-landen een stuk beter gevolgd door media, mede-basketballers, coaches, en zelfs ook door het basketball-publiek, dan in Nederland en Groningen het geval is.

Groningen gaat door voor 'Basketballstad Nr.1' in Nederland, de locale GasTerra Flames zijn in het Noorden belangrijk. Rik speelde 4 jaar in opleidingsteams van die club. Het lijkt logisch dat zo'n club dan serieus met zo'n talent aan de gang gaat. De realiteit is helaas dat er meestal wel enkele jeugdspelers een tijdje meedraaien bij het vlaggenschip, maar dat er zelden of nooit iemand echte kansen krijgt, laat staan dat een Groningse jeugdspeler zich ontwikkelt tot een belangrijke speler bij 'de Flames'. Na vertrek uit de stad blijken een aantal van die 'bankvullers' uit Groningen zich elders wel degelijk tot nuttige, of zelfs goede DBL-spelers te ontwikkelen. Rik heeft zelfs nooit maar een keer bij het Groningse topteam meegetraind en een serieus gesprek over zijn toekomst als basketballer in Groningen heeft ook nooit plaatsgevonden. Toen een jaar of wat geleden de Catalaanse coach Pep Claros coach werd (als opvolger van Ton Boot) hoopten Groningse talenten dat het beter zou worden; “was hij immers niet afkomstig van Badalona, een van de beste talent-ontwikkelende clubs in Europa, die voor een goed deel speelt met zelf ontwikkelde spelers in het Eerste Team!?”

Die hoop vervloog snel, maar flakkerde weer op toen Ex-Bondscoach Marco vd Berg, immers een Groninger die, als NBB-voorman, jarenlang van de daken schreeuwde 'hoe hij baalde van het beleid van de Nederlandse FEB-clubs?' Hij wilde kansen voor de jeugd en minder 'middelmatige Amerikanen'! Nou daar kwam niet veel van terecht; nog nooit waren er zoveel Amerikanen en zo weinig kansen voor Nederlandse, laat staan Groningse, jeugdspelers als onder zijn bewind!

Onder de laatste coach, Hakim Salem, binnengehaald (zo hoopten de Groningse talenten) vanwege zijn ervaring in het werken met, en inpassen van Jong Talent, werd het nauwelijks beter. Rik heeft hem een keer gesproken, en wist dus wie Rik Pijp was, dus had Rik hoop dat Salem hem in de gaten zou houden. Het was het laatste dat hij hoorde; noch Salem, noch de club Flames liet verder iets van zich horen...

Rik weet heel goed dat hij een laatbloeier is. Het was hem al vele duidelijk dat hij lang zou worden. En dat lange jongens vaak veel tijd nodig hebben om zich te ontwikkelen wist hij ook; hij misschien nog wel een beetje meer dan de gemiddelde 'Big'. Maar de andere kant: hij is lang, kan zich redelijk goed bewegen, is niet echt langzaam en kan aardig springen. Toen Aart Dekker navraag deed bij onder andere Rik's jeugdcoach Hein Gert Triemstra, toch niet de eerste de beste, gaf die aan een zekere mate van gelijkenis te zien tussen de 'Big-men Skills en Shooting Touch, van Rik Pijp met die van een hele jonge Rik Smits. En uit de mond van Triemstra betekenen deze woorden echt iets; hij zou namelijk nooit 'zomaar iets' zeggen en is niet de eerste de beste. Toen Rik Pijp hoorde dat Triemstra dat had gezegd, moest hij wel even slikken, want uit zichzelf zou hij er niet over piekeren zichzelf te vergelijken met de 'Levende Legende Rik Smits', maar uiteindelijk was het natuurlijk wel leuk om te horen; een welkom steuntje in de rug!

Vier jaar speelde Rik in de MU18 en MU20 van GasTerra Flames. Hij leerde er veel van coaches als Triemstra, Bart Prak en Anjo Mekel, zegt 'hen ben ik veel dank verschuldigd!' Maar hij voelde aankomen op een dood spoor terecht te komen in Groningen; geen uitnodiging eens bij 'het Eerste' mee te komen trainen, of zelfs maar eens te komen kijken, geen gesprek over zijn toekomst...

De enige Groningse seniorencoach die de moeite nam om met Rik te praten was Hans Nieboer, voormalig Assistent Bondscoach en nu de coach van het Eerste van de studenten van Groene Uilen. Die spelen Promotie Divisie, en toen Nieboer hem vertelde dat Rik bij hem welkom was, had hij in ieder geval de zekerheid tenminste Promotie Divisie te kunnen spelen; dat voelde in ieder geval als een zeker steuntje in zijn rug. Maar eigenlijk wilde Rik toch meer: “elke dag trainen, twee keer per dag als het maar even mogelijk is, en met en tegen betere spelers spelen, spelers die de top willen halen, net als ik, en dat wordt toch lastig in een studenten team waar de prioriteiten anders liggen.”

Rik vertelde dat hij in 2011 al bezig geweest om zich te oriënteren op de mogelijkheden om naar een college/universiteit in de USA te gaan. “Ik ben op een voorlichtingsavond van Ustudy geweest, en ik heb toen ook met coaches en organisaties gesproken. Ben ook naar een kamp geweest in Spanje, waar ook Amerikaanse collegecoaches waren. Er was wel wat interesse. Maar het gevoel was nog niet (helemaal) goed; ik ging ook twijfelen of ik er al aan toe was, zowel als basketballer als als persoon. Uiteindelijk heb ik toen besloten eerst maar eens een jaartje op mezelf te gaan wonen en een hogere studie op te pakken, dat werd Sportmanagement aan de Hanze Hogeschool van Groningen.”

Na afloop van het seizoen 2011/2012 sprak hij uitgebreid met zijn ouders, en dacht eens goed na. Hij zocht ook contact met een aantal coaches en spelers waarvan hij dacht dat ze hem eerlijk zouden vertellen wat hun kijk op Rik, en zijn mogelijkheden was. De conclusie? “Ik dacht wel klaar te zijn voor te zijn voor 'een grote stap', zowel als speler als als persoon. Dus hakte ik de knoop door: ik wil, als het kan, naar Amerika! Ik vroeg toen aan Matthijs Groot (o.a. teammanager van het Nationale Heren Team en co-coach van de mannen van Apollo Amsterdam), of hij mij kon helpen. Hij verwees me naar jou (AD).”

Er volgden een aantal (telefoon-) gesprekken. Rik: “Je vroeg me de oren van het hoofd! Wat ik wilde, en waarom. Waarom ik gedaan had wat ik had gedaan, en waarom andere dingen juist niet. Het werd me al snel duidelijk dat we er samen hard aan zouden moeten werken. Je vertelde me direct heel duidelijk dat:

1. het erg laat was om deze zomer nog goed ergens aan de bak te komen voor het seizoen 2012/2013 en dat, zelfs als we er alles aan zouden doen, we nog geluk nodig zouden hebben!
2. dat het geen kwestie zou zijn van 'even regelen' en dan 'nog goed terecht komen ook!'
3. dat ik, alhoewel ik dacht goed nagedacht te hebben, nog veel beter op een rijtje moest zien te krijgen wat ik nu eigenlijk (precies) wilde; je bestookte me met vragen als 'Waar in Amerika of Canada wil je spelen? Op welk niveau? Division 1, D2 of D3? Of ik er over had nagedacht naar een Junior College te gaan? Hoe belangrijk het voor me was minuten te krijgen? Bij wat voor een soort team en coach? Of ik er tegen dacht te kunnen om (eerst) veel/vooral op de bank te zitten en pas later misschien wat meer te gaan spelen? Welke studie ik wilde gaan volgen? En op welk niveau dan? Op wat voor een soort school ik me thuis dacht te gaan voelen? En op welk type niet? En zo nog veel meer! Dat viel wel even tegen, maar ik wist al snel voor mezelf dat je vragen terecht waren.
4. Je vroeg me ook: 'Wat ik kon laten zien als coaches/scholen interesse zouden hebben in een speler van 2.07 lang'. Ik begreep dat er video nodig was.
5. En: 'Of mijn papieren in orde waren?'
6. En of ik eventueel geholpen zou zijn met een gedeeltelijke 'scholarship' full scholarship als basketballer, en of mijn ouders eventueel ook een gedeelte zouden kunnen bijbetalen?
7. Een confronterende vraag was: "Stel nu eens dat het niet lukt (voor volgend seizoen) in Amerika aan de bak te komen; wat dan?"

Rik kwam er (dus) achter dat hij op veel van die vragen eigenlijk (nog) geen antwoorden had (geheel of gedeeltelijk). Hij kwam op de proppen met een '5-minuten High-Light filmpje' van zichzelf. Maar ik maakte hem direct duidelijk dat dat niet voldoende was om coaches een goed beeld van Rik Pijp te geven. Er bleek ook wel de nodige video van wedstrijden te zijn, maar geen coach in Amerika gaat vele uren wedstrijdbeelden doorploegen voordat hij al enige interesse in een speler heeft. Rik besloot om voor zichzelf een webpagina te maken met info en video over zichzelf, en om zijn beste wedstrijden samen te vatten in stukken video die wel voor veel coaches te behappen zouden zijn. Dit kostte al met al een flink aantal dagen. Rik vroeg mij om e.e.a. te bekijken en te beoordelen of er nu wel voldoende materiaal was. Dat bleek niet helemaal zo te zijn; er kwam o.a. niet voldoende duidelijk uit de verf wat Rik allemaal in zijn mars had. Daarop besloten we dat we dan maar extra video moesten maken:

1. video van een 'Work-out' waarin allerlei technische en atletische vaardigheden de revue passeerden
2. meer beelden van partijtjes op een instuif

Daarvoor kwamen Rik en zijn vader Henk (die de video zou schieten), Aart Dekker en Camil Hadzic (die helemaal geen video van zichzelf had, en deze net als Rik nodig had) naar de Apollohal in Amsterdam, waar volgens Matthijs Groot wel ruimte daarvoor was. Dit leverde wel bruikbare video op om een indruk te geven van de 'skills' van Rik en Camil, maar de Instuif-partijtjes waar beiden vervolgens in meededen waren niet van de benodigde kwaliteit. Rik maakte een filmpje van zijn 'skills-session' en voegde deze toe aan zijn webpagina.

Inmiddels waren weken verstreken. Dat de juiste video essentieel was bleek toen ik (AD) een paar honderd coaches in de USA en Canada mailde. Al eerder had ik een aantal goede contacten, waarvan ik vermoedde dat ze interesse zouden kunnen hebben, en waarvan ik wist dat ze veel waarde zouden hechten aan het inmiddels door mij geschreven scoutingrapport over Rik Pijp zouden hechten. Er de nodige interesse los, meerdere scholen waren nog op zoek naar een speler van Rik's lengte en positie, maar de inmiddels beschikbare video (vijf minuten High Lights, en wat stukken van/hele wedstrijden bleken uiteindelijk voor de meeste coaches niet genoeg, of een deel van de staf wilde 'de gok' wel nemen, maar kon vervolgens de andere coaches niet overtuigen; dan werd toch liever de keuze gemaakt voor een speler die ze al 'live' hadden zien spelen, die ze al kenden, waarmee ze al eerder in contact waren. Er bleven een beperkt aantal mogelijkheden over; in Canada, en op een lager niveau dan D1 in de USA.

Ondertussen hadden we ook 'Plan-B' verkend: ik had Rik doorgezaagd met vragen over studie en idee van eigen kunnen, en hij had alles (in samenspraak met zijn ouders) beantwoord. Mijn beeld van zijn mogelijkheden was dusdanig goed dat ik hem andere opties voorlegde:

1. wat denken jullie van andere mogelijkheden in Europa, en
2. zou spelen in Nederland, bij een DBL-club die ook een Tweede Team in de Promotie-Divisie heeft een optie zijn?

Daar kwam uit dat van deze twee opties, de tweede als alternatief voor Amerika/Canada, de familie Pijp ook goed in de oren klonk. Dus belde ik links en rechts wat rond, en gaf Rik het advies om ook zelf een aantal hem bekende mensen bij een aantal DBL-clubs te contacten.

Ondertussen was Rik in gesprek met de overgebleven opties 'over de grote plas'. Een voor een vielen die af. Soms omdat er kanten aan zaten die Rik en zijn ouders niet aantrekkelijk vonden, soms omdat de interesse uiteindelijk niet sterk genoeg bleek. Tenslotte waren er twee Universiteiten over in Canada die echt serieuze interesse hadden, en waar Rik wel naartoe zou willen gaan. Vice versa werden allerlei extra vragen gesteld en beantwoord, en papieren en officiële stukken opgevraagd en door gemaild. Inmiddels was de zomer al een heel eind op streek. Deze Canadese scholen stelden aan nog wat extra voorwaarden te moeten voldoen om Rik (snel) speelgerechtigd en aan de studie te krijgen.

Uiteindelijk duurde het Rik en zijn ouders te lang voor er absolute duidelijkheid kwam. Als alternatief was ondertussen Rotterdam Basketball College als aantrekkelijkste mogelijkheid gekozen. Rik en zijn vader gingen het gesprek aan met de toenmalige directeur Chris Vriens en Ruud Bijl, die namens Rotterdam op jacht waren naar spelers die hun Eerste (en Tweede) Team zouden kunnen bemannen met voldoende getalenteerde studenten. Deze gesprekken verliepen voorspoedig, en er werd een afspraak gemaakt voor een 'proefweek' met trainingen en oefenwedstrijden. In die week kwam Colorado University, geen kinderachtige school(!), langs voor een oefenpot. Rotterdam speelde met een bijeen geschraapte groep spelers uit het Eerste en Tweede van vorig seizoen, nieuwe spelers uit eigen jeugd en van elders. Rik was er daar een van. Na slechts twee trainingen met die groep begon men aan de oefenwedstrijd. Rik liet daarin zien dat hij echt mogelijkheden heeft (hij scoorde o.a. een punt of 10, pakte wat rebounds en liet zich ook op andere gebieden zien). Daarop besloot Rotterdam dat ze graag met Rik in zee wilden, mits ook op studiegebied 'een match' te maken was, en Rik bereid was vooral in het Tweede zijn minuten te verwachten en de mogelijkheid dat hij wellicht nog niet (direct) zoveel speeltijd zou krijgen in het Eerste Team te accepteren. Dit alles bleek het geval.

Rik hakte vervolgens de knoop door niet langer te willen wachten op, en werken aan de Canadese opties, en belde deze af.

De rest is geschiedenis!

Inmiddels is er zoveel tijd verstreken, dat het ook mogelijk is om een voorlopige conclusie te trekken: is Rik tevreden met de keuzes die hij heeft gemaakt? En hoe bevalt het spelen, studeren en leven in Rotterdam hem?

Rik: “Ik ben meer dan tevreden met hoe het gaat in Rotterdam. Ik had nooit verwacht in het begin van het seizoen zelfs wedstrijden te moge starten. En ik had ook echt niet verwacht soms zelfs bijna in de dubbele cijfers te scoren w.b.t. punten, en ook mijn andere wapenfeiten waren boven de verwachtingen die ik had voor het begin van het seizoen. In het Tweede speel ik erg veel, en wordt een flinke inbreng van mij verwacht! Op een gegeven moment kreeg ik wel wat overbelastingsverschijnselen, maar gelukkig is de pijn aan mijn knieën vooralsnog tijdelijk geweest. Helaas trainen we nog niet in de ochtenden, dat zou ik wel toejuichen... Randy Wiel blijkt, zoals jij (AD) me al schetste een perfecte coach voor mij te zijn; ik leer erg veel van hem, en zijn aanpak bevalt me. Ik vind het natuurlijk wel jammer dat mijn speeltijd in Team-1, na de komst van Echolls, een stuk minder en minder constant is. Soms heb ik echt het gevoel dat, als ik er meer in zou staan, ik het team zou kunnen helpen en mooie cijfers zou kunnen laten zien. Maar klagen erover? Dat niet; de club en coach hebben me eerlijk verteld dat dit waarschijnlijk zou gebeuren. Ik hoop coach Wiel er op de training van te overtuigen dat hij me gerust meer in kan zetten. Wat betreft mijn eigen spel zijn er een aantal punten waar ik me zo snel mogelijk moet verbeteren: ik moet fysiek sterker worden, mijn voetenwerk moet beter, en ik moet meer schotdreiging krijgen. Maar daar werk ik hard aan!

“En”, zegt hij tenslotte, “ik had nooit, maar dan ook echt nooit(!) verwacht dat ik zo snel al de kans krijg om op een groot Internationaal Toernooi als de Basketball Days in Zwolle te mogen spelen. Ik snap best dat als er een 'echt' Nederlands Team zou zijn geselecteerd, ik die kans niet zou hebben gekregen. Maar nu hij er is...grijp ik deze natuurlijk dankbaar aan!

Even is hij stil, en dan zegt hij: “Heb je op Basketballplus.nl gezien dat er een poll voor 'Rookie van het seizoen' staat?” “Nee”, is mijn antwoord(AD). ”Ik sta daar tweede, achter Berend Weijs...wat vind je daar nu van..?”

Rik had beter eerder kunnen gaan werken aan een eventuele gang naar Amerika. Ik ben ervan overtuigd dat hij dan mogelijkheden zat zou hebben gehad om uit te kiezen, en dat er dan op dit moment ergens een collegecoach zichzelf gelukkig had geprezen met die lange Nederlander die hem als een lot uit de loterij is toegevallen.

Maar gegeven de omstandigheden, is zijn keuze voor Rotterdam de juiste gebleken!

AART DEKKER