 |
| Cartoon: 'thesun.co.uk/news/9308972/boris-johnson-brexit-election/' |
Groene Amsterdammer Column Economie
Met de stoomtrein
Populisme is ingewikkeld. Op vakantie in Yorkshire raakte ik aan
de praat met een ouder Brits echtpaar aan het tafeltje naast ons. Ze
waren vanuit hun woonplaats Stratford gekomen om die dag in een
stoomtrein te rijden, iets wat ze elk jaar met veel plezier deden. Het
is jammer, zeiden ze, dat alles zo verandert. Vooral het verdwijnen van
kleine bedrijfjes en winkels, er bleef niets meer over.
Zij probeerde wel made in Britain te kopen, maar de prijzen van Britse groenten en fruit vielen hun tegen. En dan het leven van hun kinderen. Die waren nu voor een paar weken in Las Vegas, dat doen ze al vijftien jaar elke zomer. ‘We gunnen ze het natuurlijk, maar hoe kunnen ze het betalen? En als ze iets willen hebben, kopen ze het meteen, meestal op afbetaling. Sparen om iets aan te schaffen is er niet meer bij.’
Misschien, suggereerde ik, kunnen we zo makkelijk reizen, lenen en consumeren omdat onze spullen goedkoop elders geproduceerd worden – van fruit tot telefoons. Over telefoons gesproken, vervolgde hij onverstoorbaar, wat hij laatst toch bij de greyhoundraces meemaakte. Hij had zijn telefoon op het dak van zijn Jaguar laten liggen. Toen hij na tien minuten ging zoeken, was de telefoon al verdwenen. Hij had diezelfde dag nog een nieuwe besteld – hetzelfde merk natuurlijk, daar was hij aan gewend.
Ze kijken verheugd op als ze vernemen dat ik uit Nederland kom. Dan ken ik vast André Rieu wel. Prachtig! Hij bewaart goede herinneringen aan een volledig verzorgd bezoek aan Maastricht – hij houdt sindsdien echt van klassieke muziek.
Het B-woord is niet gevallen, maar in dit gesprek zit alle spanning die globalisering oproept, en die door de brexiteers zo vakkundig tot ontlading is gebracht. Globalisering leidt tot een gevoel van ontheemding, ook als je welgesteld bent. Maar je kunt met dat gevoel niets beginnen, want globalisering is ook het fundament van je materiële bestaan. Je kunt wel in een made in Britain-Jaguar rijden, maar zonder Nederlandse tomaten en Chinese telefoons lukt het niet meer. Dankzij vrij reizen binnen Schengen liggen Maastricht en André Rieu binnen bereik. En onmiddellijke behoeftebevrediging is lekkerder dan wachten op een nieuwe telefoon. Intussen verdwijnt de economie die jij gekend hebt, en daar profiteer je dus juist van. Een stoomtrein biedt misschien even soelaas, maar de realiteit is onverbiddelijk. Wie lang genoeg met die spanning leeft, snakt uiteindelijk naar een simpele uitweg. Ook als die geboden wordt door een notoire leugenaar als Boris Johnson. Daarom stemden ook rijke bejaarden voor de Brexit.
Later die dag ben ik in Whitby, aan de kust. De visserij en
verwerkende industrie, hoewel slechts 0,12 procent van het Britse bbp,
is hier goed voor één op de negen banen. Brussel is er bekend als de
plek waar vangstbeperkingen en vrije toegang voor buitenlandse vissers
worden bedacht. En er is al zoveel verloren gegaan: de kinderarmoede is
nergens in het Verenigd Koninkrijk hoger.
Dan is het prettiger om naar het verleden te kijken. Whitby’s claim to fame is James Cook, de ontdekkingsreiziger die hier vandaan vertrok. Op grote informatieborden op de pier wordt het verhaal levendig verteld, met onderaan een Europese vlag. Dit toeristisch project is mede gefinancierd door structuurfondsen van de EU. Dat geldt trouwens voor de hele pier. Die was er slecht aan toe, maar na een injectie van negen miljoen euro van dezelfde structuurfondsen is nu een renovatie gaande die in december 2019 klaar moet zijn.
Zo helpt de Unie haar achtergebleven gebieden. Die zijn daar niet per se dankbaar voor, zeker niet als de achteruitgang er juist aan de EU wordt geweten. Een nieuwe pier is mooi, maar een baan is mooier. In Whitby’s kiesdistrict Redcar en Cleveland stemde in het EU-referendum 66 procent voor uittreding.
Tel de verliezers van globalisering op bij onthutste bejaarden die hun land terug willen, en je hebt een fors deel van het electoraat. Hun motieven zijn te divers voor één beleidsrespons, maar hun gedeelde sentiment is helder genoeg om erop in te spelen. Misschien is dat de reden dat populisten het zoveel makkelijker hebben dan hun tegenspelers.
Zij probeerde wel made in Britain te kopen, maar de prijzen van Britse groenten en fruit vielen hun tegen. En dan het leven van hun kinderen. Die waren nu voor een paar weken in Las Vegas, dat doen ze al vijftien jaar elke zomer. ‘We gunnen ze het natuurlijk, maar hoe kunnen ze het betalen? En als ze iets willen hebben, kopen ze het meteen, meestal op afbetaling. Sparen om iets aan te schaffen is er niet meer bij.’
Misschien, suggereerde ik, kunnen we zo makkelijk reizen, lenen en consumeren omdat onze spullen goedkoop elders geproduceerd worden – van fruit tot telefoons. Over telefoons gesproken, vervolgde hij onverstoorbaar, wat hij laatst toch bij de greyhoundraces meemaakte. Hij had zijn telefoon op het dak van zijn Jaguar laten liggen. Toen hij na tien minuten ging zoeken, was de telefoon al verdwenen. Hij had diezelfde dag nog een nieuwe besteld – hetzelfde merk natuurlijk, daar was hij aan gewend.
Ze kijken verheugd op als ze vernemen dat ik uit Nederland kom. Dan ken ik vast André Rieu wel. Prachtig! Hij bewaart goede herinneringen aan een volledig verzorgd bezoek aan Maastricht – hij houdt sindsdien echt van klassieke muziek.
Het B-woord is niet gevallen, maar in dit gesprek zit alle spanning die globalisering oproept, en die door de brexiteers zo vakkundig tot ontlading is gebracht. Globalisering leidt tot een gevoel van ontheemding, ook als je welgesteld bent. Maar je kunt met dat gevoel niets beginnen, want globalisering is ook het fundament van je materiële bestaan. Je kunt wel in een made in Britain-Jaguar rijden, maar zonder Nederlandse tomaten en Chinese telefoons lukt het niet meer. Dankzij vrij reizen binnen Schengen liggen Maastricht en André Rieu binnen bereik. En onmiddellijke behoeftebevrediging is lekkerder dan wachten op een nieuwe telefoon. Intussen verdwijnt de economie die jij gekend hebt, en daar profiteer je dus juist van. Een stoomtrein biedt misschien even soelaas, maar de realiteit is onverbiddelijk. Wie lang genoeg met die spanning leeft, snakt uiteindelijk naar een simpele uitweg. Ook als die geboden wordt door een notoire leugenaar als Boris Johnson. Daarom stemden ook rijke bejaarden voor de Brexit.
Ook rijke bejaarden stemden voor de Brexit
Dan is het prettiger om naar het verleden te kijken. Whitby’s claim to fame is James Cook, de ontdekkingsreiziger die hier vandaan vertrok. Op grote informatieborden op de pier wordt het verhaal levendig verteld, met onderaan een Europese vlag. Dit toeristisch project is mede gefinancierd door structuurfondsen van de EU. Dat geldt trouwens voor de hele pier. Die was er slecht aan toe, maar na een injectie van negen miljoen euro van dezelfde structuurfondsen is nu een renovatie gaande die in december 2019 klaar moet zijn.
Zo helpt de Unie haar achtergebleven gebieden. Die zijn daar niet per se dankbaar voor, zeker niet als de achteruitgang er juist aan de EU wordt geweten. Een nieuwe pier is mooi, maar een baan is mooier. In Whitby’s kiesdistrict Redcar en Cleveland stemde in het EU-referendum 66 procent voor uittreding.
Tel de verliezers van globalisering op bij onthutste bejaarden die hun land terug willen, en je hebt een fors deel van het electoraat. Hun motieven zijn te divers voor één beleidsrespons, maar hun gedeelde sentiment is helder genoeg om erop in te spelen. Misschien is dat de reden dat populisten het zoveel makkelijker hebben dan hun tegenspelers.
 |
| Cartoon: PAUL THOMAS on... Tories' train crash EU election - NewsyPeople |
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten