In het zogenaamde Polenhotel in Zeewolde worden straks asielzoekers opgevangen.
In het zogenaamde Polenhotel in Zeewolde worden straks asielzoekers opgevangen. © ANP

Dwing scheefwoners niet hun huis te verlaten

OPINIEScheefwoners zijn vaak vergroeid met hun woning en buurt. Zij kunnen alleen bijdragen aan het huisvestingsprobleem van vluchtelingen door ze hun eigen huis te laten kopen of (tijdelijk) meer huur te laten betalen.
Scheefwoners zijn vaak al ver in de vijftig en gaan al richting pensioen
Er is een enorme stroom asielzoekers die moeten worden gehuisvest in Nederland. Om te zorgen dat er ruimte komt op de woningmarkt wil minister Stef Blok de 600.000 scheefwoners plaats laten maken voor mensen die niet op de particuliere markt terecht kunnen komen. De minister belicht hiermee heel eenzijdig het 'scheefwonersprobleem'. 

Hij zegt dat deze mensen vaak al 20 of 30 jaar in een sociale huurwoning wonen, terwijl ze inmiddels een inkomen boven de huurgrens hebben. Je hoeft dan niet lang na te denken over de leeftijd van deze mensen. Ze zijn vaak al ver in de vijftig en gaan al richting pensioen. Dat betekent dat de uitspraak van de minister wel heel populair klinkt maar dat deze mensen met hun rug tegen de muur staan. Deze groep zou moeten doorstromen naar een andere koop- of huurwoning, maar in de praktijk is dat geen optie.

Doorstromen naar een koopwoning is geen optie omdat ze vaak geen hypotheek kunnen krijgen en een extreme hoge levensverzekering moeten betalen gezien hun leeftijd. Omdat deze groep binnen enkele jaren met pensioen gaat, zullen ze hun hypotheek niet meer op kunnen brengen. 

Doorstromen naar een particuliere huurwoning is ook geen optie. Deze huurwoningen zullen voor hen binnen enkele jaren ook onbetaalbaar zijn door de terugval in (pensioen)inkomsten. Omdat deze huurwoningen boven de huurgrens vallen zal op dat moment ook geen huursubsidie kunnen worden aangevraagd waardoor deze groep financieel kopje onder zal gaan. 

Inbouwkeukens

Deze mensen hebben veelal een groot aantal verbeteringen aangebracht aan de woning
Zijn er dan geen opties om toch beweging in de markt te krijgen en asielzoekers te huisvesten? Zeker wel. Veel 'scheefwoners' hebben tientallen jaren in hun huis gewoond. Alleen al hieruit blijkt dat deze mensen graag in dat huis, waar ze hun hele sociale leven hebben opgebouwd, willen blijven wonen. Ze zorgen ook dat er diversiteit blijft in wijken en helpen mee aan het voorkomen van achterstandswijken. 

Deze groep heeft veelal een groot aantal verbeteringen aangebracht aan de woning. Denk aan badkamers, inbouwkeukens, mooi ingerichte tuinen enzovoort. Natuurlijk wil geen van hen graag verhuizen, niet alleen vanuit financieel oogpunt maar ook gezien hun binding met de wijk en de woning. 

Door de bestaande sociale huurwoning te koop aan te bieden aan de huidige bewoners komt geld beschikbaar voor de woningbouwcorporaties om daarmee nieuwbouw te realiseren. Het mes snijdt aan twee kanten. De huidige huurders hoeven geen afstand te doen van hun huidige investeringen en van huis en haard. Daarnaast komen meer woningen beschikbaar omdat er nieuwbouw wordt gepleegd met het vrijgekomen geld. 

Negatieve huurtoeslag

Gebruik leegstaande kantoorpanden voor huisvesting vluchtelingen
Is er nog een andere optie? Zeker wel. Eerder is al gesproken over een huurbelasting, die ook gepresenteerd is als inkomensafhankelijke huur. Dat is op zichzelf een heel sociaal en redelijk idee. Met een huurbelasting (negatieve huurtoeslag) worden de scheefwoners extra belast. Natuurlijk moet het geen nivelleringsmaatregel zijn, maar het is een goed plan om huur naar evenredigheid te betalen. 

Door de extra huurinkomsten komt ook geld vrij dat besteed kan worden aan het woningprobleem. Omdat de belasting/huurtoeslag tijdelijk is, vervalt die als de 'scheefwoners' met pensioen gaan en weer recht hebben op een sociale huurwoning. Op die manier komt deze groep dan niet in de financiële problemen.

Last but not least, er is enorme leegstand in kantoorpanden. Hergebruik van deze panden door deze aan te passen zodat hierin vluchtelingen of andere huurders kunnen worden gehuisvest lost zowel het probleem van de leegstand als de huisvesting van woningzoekenden en vluchtelingen op. 

Peter Hendriks is scheefwoner.