Het originele redactionele commentaar van de Groene Amsterdammer lees je --- Hier ---, de treffende illustratie is van 'Milo'
In het nieuws
De wolf-discussie gaat over iets veel groters
Irene van der Linde beeld Milo
23 november 2022 – verschenen in nr. 47
Het is april 2019, op de Noord-Veluwe buigen ecologen, biologen en boswachters zich in een kring over een harige zwarte drol. Iemand legt er een meetlatje naast, zakt op zijn knieën, ruikt – een wolvendrol staat bekend om zijn typische geur. Anderen volgen. ‘Muskus’, zegt de een. ‘Grondig, zwaar’, zegt een ander. Het blijkt te gaan om ‘Grijze Wolf 960 female’, afkomstig uit een roedel in Nedersaksen. Ze heeft rivieren overgezwommen, snelwegen overgestoken, industrieterreinen doorkruist. Ze is de tweede wolf die zich officieel in Nederland vestigde. Diezelfde zomer worden de eerste welpjes geboren. Nu, ruim drie jaar later, leven er zo’n twintig wolven in Nederland. ‘Op de Veluwe kunnen zo’n vijf roedels leven’, schatte de Duitse wolvenexpert Ulrich Wotschikowsky drie jaar geleden. ‘Wees er maar op voorbereid, jullie hebben ruimte voor wolven.’
Ecologen benadrukken de meerwaarde van de wolf voor de natuur als ‘dirigent’ van het hele ecosysteem. Tegelijk neemt het protest toe. Doodgebeten schapen worden voor provinciehuizen gelegd, op sociale media worden beelden van aangevreten dieren gedeeld, natuurbeschermers worden bedreigd. Het Drentse bezoekerscentrum Dwingelderveld, waar Cees van Kempen zou praten over zijn bioscoopfilm Wolf, ontvangt zulke ernstige bedreigingen dat ze de lezing hebben afgelast.
‘De wolf’, zegt Christianne van der Wal, minister voor Natuur en Stikstof, twee weken geleden tegen de Tweede Kamer: ‘Ingewikkeld en veel dilemma’s.’ Ze wil daarom een brede maatschappelijke dialoog starten. ‘De hele discussie is nu gebaseerd op angst en ophef en dat is niet zorgvuldig. Het polariseert.’ Maar waar moet die dialoog over gaan? De tegenstanders vormen een kongsi van boerenorganisaties, christen-democratische partijen, schapenboeren, de Jagersvereniging, de directeur van het Nationale Park de Hoge Veluwe, complotdenkers (‘de wolf is uitgezet’), maar ook de rechts-populistische partijen. Deze week staat de wolf op de agenda van het Europees Parlement. Onder andere de SGP roept de Europese Commissie op om de zwaar beschermde status van de wolf binnen de EU – doodschieten en verjagen is verboden – te herzien.
De wolf wordt beschermd door ‘elites’
Terwijl het aantal gedode dieren het afgelopen jaar bijna is verdubbeld – dit jaar 621 schapen – beschermen schapenboeren hun vee nog steeds slecht. Al jaren worden de subsidiepotjes voor anti-wolvenmaatregelen nauwelijks aangesproken, schreef Trouw afgelopen week. Veehouders hoeven ook geen maatregelen te nemen om in aanmerking te komen voor schadevergoeding na een wolvenaanval. Schapenhouders vinden dat niet zij maatregelen moeten nemen, maar dat de wolf weg moet, blijkt uit een enquête van de provincie Noord-Brabant. ‘De wolf moet afgeschoten worden’, zei een Drentse schapenboer tegen de NOS. ‘Die hoort hier niet. Als ik een wolf voor mijn buks krijg, schiet ik hem neer.’
Eeuwenlang kampte het inheemse roofdier met een negatief imago, zoals Eva Meijer mooi laat zien in haar essay in deze Groene. En ook nu duiken diezelfde mythes en sprookjes op. De wolf staat symbool voor de stedelijke elite, regels uit Brussel, maar ook voor de buitenstaander, de asielzoeker. Een wolvenprobleem creëren is dus ook politiek. Twee Duitse onderzoekers toonden afgelopen zomer in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS aan dat op plaatsen in Duitsland waar wolvenaanvallen plaatsvonden, een aanzienlijke toename is van het aantal stemmen op de AfD, die de wolf portretteert als ‘immigrant’ die ‘onze’ kinderen en het gezin bedreigt, en die wordt beschermd door de ‘elites’.
Het is dan ook de vraag of een dialoog, zoals de minister wil, volstaat. Natuurbeschermers, ecologen en wolvenexperts proberen dat al jaren. Ze gaan in gesprek met tegenstanders, hebben websites opgetuigd met informatie, in elk interview betuigen ze hun medeleven met boeren van wie de schapen zijn aangevallen. Maar veel tegenstanders tonen weinig tekenen open te staan voor gesprek. Een eerlijke dialoog vraagt ten minste acceptatie dat de wolf er is. Maar de anti-wolvenlobby lijkt bewust bezig met een strijd tegen de wolf. Ze hebben lak aan feiten en regels, intimideren en dreigen. En ze hebben daar baat bij. De wolf legt daarmee een veel groter probleem in de samenleving bloot, waar de democratie vooralsnog geen antwoord op heeft.
Lees ook
Essay Menselijk geweld
‘Wolf, ga terug naar je eigen land.’ Maar dit is hun land
Eva Meijer 23 november 2022
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten