Cartoon van KIK, overgenomen van Joop.nl --- Hier ---
´Goedgelovig´; ´t is een woord dat je vandaag de dag niet meer zo vaak hoort, net zoals het woord ´solidariteit´ vrijwel geheel uit het dagelijkse vocabulaire is verdwenen. Heeft misschien best nog behoorlijk wat met elkaar te maken ook..?
Maar goed, dat is niet de (taal-)vraag die ik met dit korte stukje wil opwerpen...
Maar wat nu als er sprake is van hele volkstammen – waaronder een aanzienlijk deel van het stemgerechtigde stemmersbestand – die om diverse redenen klakkeloos de leugens, het bedrog en de manipulaties van kwaadwillende lieden voor zoete koek slikken?
Voor een deel is er inderdaad sprake van ´goedgelovigheid´; mensen zijn eenvoudig te dom om de taal-malversaties te doorzien, of dermate eenvoudig te misleiden of onder druk te zetten dat er ook nog niet geheel van een (nieuw) woord waar ik naar zoek...
Maar zoveel verschrikkelijk domme mensen dat ze wat betreft intelligentie incapabel zijn om de leugens en het bedrog door te prikken zijn er nu ook weer niet...dus met 37 zetels aan stemmers op Wilders/de PVV, en dan ook nog fikse aantallen die andere (extremistisch) rechtse volksmenners die achter dwaallichten als die van FvD e.v.a. Aanlopen, moet er dus een aanzienlijk cohort bestaan dat er min of meer voor kiest om de leugens, het bedrog en de andere malversaties ´te geloven´...
Waar hebben we het dan over?
´Kwaadgelovigheid´ misschien?
Ik hou me aanbevolen voor meer spitsvondige taalvondsten..!
Dus: Reageren? Graag!
E.e.a. mede naar aanleiding van onderstaande Column Economie van de Groene Amsterdammer ´Vreemd vertrouwd´ van Dirk Bezemer.
AART DEKKER
*
https://www.groene.nl/artikel/vreemd-vertrouwd
Column Economie
Vreemd vertrouwd
29 november 2023 – verschenen in nr. 48
Het was gemakkelijk om verrast te zijn door de monsterzege van de PVV. Ook ik had het niet zien aankomen. Eigenlijk is vooral de verrassing verrassend. De ruk naar rechts is immers zowel vreemd als vertrouwd.
Vreemd, want de PVV heeft geen oplossing voor de woningnood, het zorginfarct en klimaatkosten die kiezers als reden noemden om op Wilders te stemmen. De tragiek is dat progressieve partijen die deze problemen al vroeg zagen, die analyse nu moeten delen met populisten die wél de problemen benoemden, maar de oorzaken vervingen door ‘immigratie’, ‘islam’, ‘Europa’ of andere stokpaardjes. Dat deze evident onjuiste analyse toch aanslaat, wekt verbazing.
Ook de verbazing is verbazend. We weten intussen toch dat het zo werkt. Burgers die zich in het nauw gedreven voelen, stemmen voor het simpele verhaal dat het tij belooft te keren. Heel vreemd, zeker, maar ook vertrouwd, want al minstens twee decennia goed gedocumenteerd.
Yale-professor Amy Chua (werd in 2011 beroemd met Tijgermoeders) beschreef het nauwkeurig in World on Fire (2003). Chua zag groepen in ‘opkomende’ economieën die werden benadeeld door globalisering. Ze verhalen die stress op etnische minderheden en vertalen de pijn van globalisering in steun voor antidemocratisch en nationalistisch beleid.
Ik deed er in 2013 met Richard Jong A Pin een statistische studie naar, met data over globalisering, democratisering en etnisch geweld. En inderdaad: de cijfers geven Chua gelijk. Zo werkt het blijkbaar, en er kan politieke munt uit geslagen worden. Wilders ziet de stress in een fors deel van de maatschappij, noemt een simpele oorzaak – asieltsunami, nepparlement – en belooft die stress te verlichten. En wordt geloofd.
De-industrialisatie door vrijhandel is ook stress. MIT-professor David Autor en collega’s bestudeerden het stemgedrag van Amerikanen in 2016. Kiezers in gebieden die meer banen verloren door importconcurrentie, stemden vaker op Trump. Trumps beloften waren ongeloofwaardig. Hij ondermijnde zelfs de zorgverzekering van deze kwetsbaren. Ze bleven hem steunen. Wie onder grote stress leeft, grijpt de makkelijke beloftes aan die andere partijen niet geven.
Wilders noemt een simpele oorzaak en wordt geloofd
Of neem de stress van een financiële crisis. Juist dan, zou je zeggen, zal de bevoordeling van kapitaal plaatsmaken voor een stem op progressieve partijen. Het tegendeel gebeurt. Moritz Schularick, hoogleraar in Kiel, analyseerde in 2015 met coauteurs stemgedrag tijdens achthonderd algemene verkiezingen in twintig landen over een periode van 140 jaar. Extreem-rechtse partijen vergrootten gemiddeld hun kiezersaandeel met dertig procent na een financiële crisis. Rationeel is het niet, begrijpelijk alleen vanuit de stress waaraan deze kiezers blootstaan. Dan worden de makkelijkste beloften het meest geloofd.
De twee jongste voorbeelden waren vorige week Wilders en eerder deze maand Milei. De met een kettingzaag zwaaiende Argentijn wordt ook wel ‘el loco’ (de gek) genoemd. Hij is nu president. Milei is misschien gek, zijn kiezers niet. Dat zijn gewoon mensen. Wie 140 procent inflatie doorstaan heeft, wil gewoon dat het stopt. Zo gek is dat niet.
Nederland is geen Argentinië. Maar wie wel werkt en toch niet rond kan komen, of geen woning kan betalen, die wil gewoon dat het stopt. Te lang hebben gematigder partijen die realiteit eerst ontkend, en toen getreuzeld om er iets aan te doen. Hoe gematigd is dat eigenlijk?
Ook economen kunnen de hand in eigen boezem steken. Alle goede economie is politieke economie. Het gaat niet alleen om de optimale prijs van CO2 of de begrotingsruimte, om kosten en baten, maar: wiens kosten en wiens baten? Wie die vraag niet beantwoordt, wordt in het kieshokje afgestraft. Die loopt de kans dat (bijvoorbeeld) klimaatbeleid dat vele malen meer oplevert dan het kost, toch om zeep geholpen wordt. Heel vreemd, volgens de kosten-batencalculatie. Heel vertrouwd, in de politieke economie.
Het is een paradox die we maar beter goed kunnen snappen. Hoe groter de neoliberale stress, des te dringender een progressieve oplossing, en des te minder de kiezer die oplossing wil. En des te groter de kans dat voor simplistisch rechts gekozen wordt – niet hoewel het simplistisch is maar omdat het simplistisch is. Als politicus kun je die stress ontkennen of laten voortbestaan. Dan weet je wat de verkiezingsuitslag wordt, alleen niet wanneer. Het werd 22 november 2023. Waarom waren we ook alweer verbaasd?
Reageren? bezemer@groene.nl
In Den Haag
We moeten de schade en symbolische kracht van een kabinet met de PVV niet onderschatten
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten