Dit plaatje is een fragment van het grotere onderaan, ik vond het wel passen bij onderstaande Column van onderstaande Column van Koen Haegens in de Groene Amsterdammer, waarin hij betoogt dat de aanpak van de Russische Agressie in de Oekraïne door het Westen tot nu toe relatief weinig effect heeft gehad en en dat er een andere manier van denken nodig is om Putin's Oorlog effectiever te bestrijden...
*
Column Economie
Prijsimplosie
8 juni 2022 – verschenen in nr. 23
Toen Henry Ford de wereld van het personenvervoer op zijn kop zette, deed hij dat niet door een sneller paardenras te fokken. Of een nog efficiënter netwerk van wisselstations op te zetten. Op dezelfde wijze werd Netflix niet succesvol door de zoveelste commerciële tv-zender te beginnen, net zomin als Amazon wereldfaam verwierf door warenhuizen te bouwen in de overvolle winkelstraat.
Allemaal wonnen ze door de economische spelregels te herschrijven. Van die ‘creatieve disruptie’ kunnen Europa en de Verenigde Staten iets leren. Sinds Poetin ruim honderd dagen geleden Oekraïne binnenviel, presenteren zij vol trots het ene na het andere ‘historische’ sanctiepakket. Oligarchen zijn op zwarte lijsten gezet, banken afgekoppeld van het internationale betalingssysteem Swift. Multinationals kondigen ferm aan dat de Russen voortaan kunnen fluiten naar hun big macs.
Helaas oogt deze met veel tromgeroffel verkondigde ‘economische oorlog’ nauwelijks succesvoller dan de Russische vorderingen op het slagveld. Dat komt niet alleen doordat sancties in de praktijk vooral de allerarmsten pijn doen. De roebel is, na een aanvankelijke duikvlucht, meer waard dan voor de invasie. Het handelsoverschot kan dit jaar oplopen tot wel 240 miljard dollar (omgerekend 225 miljard euro). Logisch, want de verkoop van olie en gas aan het buitenland – goed voor de helft van de Russische export – gaat onverstoorbaar door. Begin april kwam financieel persbureau Bloomberg met een geschatte jaaropbrengst van 321 miljard dollar. Dat is een derde méér dan in 2021. Ruim voldoende om een lange, slepende moordpartij mee te financieren.
Nu komt er dus een Europese boycot van Russische olie. Aangekondigd in dezelfde week dat Gazprom de gaskraan naar Nederland grotendeels dichtdraaide. Of Poetins oorlogskas deze keer wel in het geding is, valt te betwijfelen. Zo wordt alleen de olieaanvoer over zee gestaakt. Dwarsliggers als Hongarije mogen blijven importeren via de pijpleiding. Ondertussen drijft alle onzekerheid de olie- en gasprijzen op tot nieuwe recordhoogte, is de tankende consument duurder uit dan ooit en melden zich doodleuk andere gegadigden voor het zwarte goud, zoals India en China.
Het is tijd dat Europa en de VS de regels van het spel herschrijven
Het toont het naïeve politiek-economische denken in het Westen. Het complete Russische bruto binnenlands product is kleiner dan dat van de Benelux, benadrukken commentatoren vanaf het moment dat de eerste raketten neerkwamen op Oekraïens grondgebied. Maar wat zegt dat eigenlijk? Weinig, want alleen in abstracte economische modellen is elke verdiende euro hetzelfde. In de echte wereld blijkt het nogal een verschil te maken of een staat uitblinkt in de productie van goedkoop ondergoed of van strategische goederen als olie, gas, tarwe en aluminium.
Wie dat erkent, begrijpt waarom Poetin zich schijnbaar moeiteloos door de economische boycot heen slaat. En ziet hoe zijn imperiale ambities wél effectief kunnen worden gedwarsboomd. De sleutel ligt niet bij een kinderachtige, prijsopdrijvende afkeer van alles wat Russisch is. Het doel moet zijn de waarde te doen imploderen van de goederen waar de oorlogsmachinerie op drijft. Hoe zorg je, met andere woorden, dat Russisch gas en olie zo snel mogelijk spotgoedkoop worden?
Er zijn twee opties. De eerste is de wereldmarkt overspoelen met goedkope fossiele energie van elders. In de praktijk blijkt dat lastig. Oliekartel Opec wil niet verder gaan dan een bescheiden verhoging van de productie. Exporteurs van vloeibaar gas en Amerikaanse schalieolie kampen op korte termijn met capaciteitsproblemen. Om nog maar te zwijgen van de funeste gevolgen voor het klimaat.
Blijft over optie twee: creatieve disruptie. Het is tijd dat Europa en de Verenigde Staten de regels van het spel herschrijven, net als Ford en Amazon ooit deden. Stoppen dus met de vruchteloze pogingen om Rusland op zijn eigen, fossiele terrein te verslaan. De duurzame ommekeer is nu nodig – en niet pas in 2050.
De bezwaren laten zich raden. Niet realistisch, te prijzig, te ideologisch. Maar bedenk dat precies die hardnekkige clichés ervoor hebben gezorgd dat Nederland anno 2022 nog steeds afhankelijk is van de grillen van een buitenlandse dictator. Leuk klusje trouwens voor het Centraal Planbureau: reken uit hoeveel miljard het decennialange fossiele tegenstribbelen de belastingbetaler heeft gekost.
*
Afbeelding (&fragment) overgenomen van: 'de Chrononauten'
#0004 / Het onzichtbare tweegesprek dat onze wereld vormgeeft
Geen opmerkingen:
Een reactie posten