zondag 6 augustus 2023

GROENE MEMORIAM LEON VERDONSCHOT & 3x 'Troy': Sinéad O'Connor (8 december1966–26 juli 2023) – Pitchfork; 'She sings and you cannot look away' / PINKPOP & PARKPOP /

Sinéad O'Connor - Troy (Pinkpop Festival 1988)

Het einde Sinéad O’Connor(8 december1966–26 juli 2023) Leon Verdonschot – Pitchfork; 'She sings and you cannot look away'

Sinéad O’Connor had een stem die je dwong te luisteren, zowel op het podium als daarnaast. Ze werd een mikpunt van vrouwenhaat en seksisme.

Leon Verdonschot

2 augustus 2023 – verschenen in nr. 31  Originele column op Groene.nl  ---  Hier  --- 

Sinead O'Connor - Troy (Official Music Video)

De registraties van Troy, in 1988. Sinéad O’Connor had in november van het jaar ervoor haar debuutalbum uitgebracht, The Lion and the Cobra, een verwijzing naar de psalmen in de Hebreeuwse bijbel. Opgenomen toen ze zwanger was van haar eerste kind. Opníeuw opgenomen, om precies te zijn: O’Connor vertrouwde de producer niet die haar platenmaatschappij haar had opgedrongen en begon op eigen kosten de opnamen opnieuw, waardoor de 21-jarige zangeres haar carrière startte met een schuld van honderdduizend pond.

De grote doorbraak kwam pas twee jaar later met het voor vier Grammy Awards genomineerde volgende album, en dan met name de door Prince (die ze één keer ontmoette, waarbij ze letterlijk slaande ruzie kregen) geschreven wereldhit Nothing Compares 2 U. Maar The Lion and the Cobra bevatte al een staalkaart van de stijlen die O’Connor later allemaal zou uitwerken, bijeengehouden door haar stem, die het Amerikaanse muziekwebzine Pitchfork perfect samenvatte: ‘She sings and you cannot look away.’

De kracht van die stem viel in een studio niet volledig te vangen, daarvoor moest je haar live zien. De live-opnamen van Troy uit 1988 tonen haar jong en zonder veel ervaring voor massa’s van tienduizenden mensen, zoals het veld van Pinkpop. Ze pakte die enorme velden volledig in, in haar eentje met haar akoestische gitaar.

Het is simpelweg onmogelijk je ogen van haar af te houden. De halve popmuziek hangt aan elkaar van nummers over dit onderwerp, een echtbreuk, en zeker in het decennium hierna gebeurde wat O’Connor hier doet – fluisteren, schreeuwen, dan weer fluisteren – in zo ongeveer elke hit. Maar hier wordt de breuk niet gedipt in zalvende woorden, en hier staat geen format of formule op het podium, hier staat iemand bij wie elke zin trilt van lading.

Als ze ‘God, I love you’ fluistert, vervolgens haar ogen priemt en dan ‘I’d kill a dragon for you, I’ll die’ eruit schreeuwt, moet je werkelijk van top tot teen uit cynisme zijn opgetrokken om nog enige twijfel te voelen.

Wat ze hier doet, haar mond opensperren en alles eruit gooien, ook de inktzwarte deceptie (‘Make no difference what you say, you’re still a liar’), precies dat wilde haar platenmaatschappij niet zien op haar platenhoes. Geen schreeuwende vrouw: daar houden de mensen niet van.

Ze pakte de velden met tienduizenden mensen volledig in

De terecht veelgeprezen documentaire Nothing Compares van Kathryn Ferguson over Sinéad O’Connor was een documentaire over de zangeres, maar ook een over vrouwenhaat en seksisme. De beelden van O’Connor die door een mensenmenigte in Madison Square Garden wordt uitgejoeld, minutenlang, zijn een even ondraaglijke als treffende illustratie van misogynie. En dan waren dit nota bene fans van Bob Dylan, tegen wil en dank icoon van de protestgeneratie. Op dat podium stond O’Connor in een lange traditie, die zich van heksenverbrandingen uitstrekt richting de trollenhaat tegen vrouwen met een mening. Sinéad O’Connors leven stond in het teken van verzet tegen precies die onderdrukkingsmechanismen. Ook daarvoor gebruikte ze die indrukwekkend luide stem.

Haar verzet tegen het seksueel misbruik van de katholieke kerk, de aanleiding voor haar ontvangst in Madison Square Garden, leidde niet tot een blijvende verwijdering van georganiseerde religie. In de jaren negentig werd ze in de Orthodox Catholic and Apostolic Church tot priester gewijd, twee decennia later bekeerde ze zich tot de islam.

In 2007 vertelde ze in The Oprah Winfrey Show over haar bipolaire stoornis, en over haar zelfmoordpogingen. Een tweede juk: én vrouw in een industrie waar het in haar tijd nog geaccepteerd werd dat een platenmaatschappij een zangeres een abortus probeert aan te praten, én worstelend met mentale problemen in een tijd waarin dat, zeker bij publieke personen, eerder op hoongelach dan op begrip kon rekenen.

Ze werd woensdag dood gevonden in haar nieuwe huis in Dublin, ruim een jaar na de zelfmoord van haar zeventienjarige zoon Shane. Wanneer ze exact is overleden, en waaraan, is nog onduidelijk.

Na haar dood werd ze overladen met lof. Tot ergernis van haar generatiegenoot Morrissey, ex-zanger van The Smiths, en al een leven lang onderwerp van vele controverses.

In een lange blog schrijft hij: ‘Er bestaat een zekere muziekindustriehaat voor zangers en zangeressen die “niet in het plaatje passen”. Die ontvangen nooit lof tof tot hun dood – wanneer ze eindelijk niet meer kunnen terugpraten. Nadat ze zeven miljoen albums voor ze had verkocht, werd ze gedumpt door haar label. De pers noemde haar naargeestig, dik, shockerend, krankzinnig… o, maar niet vandaag! Muziekindustrie-ceo’s die haar niet wilden uitbrengen staan nu in de rij om haar een “feministisch icoon” te noemen. Ze weigerde om in een hokje te worden geduwd, en ze werd vernederd, zoals de enkeling die de wereld werkelijk in beweging zet altijd vernederd wordt.’

In 2021 vroeg The New York Times haar nog eens terug te blikken op het live op tv verscheuren van een foto van paus Johannes Paulus II. Had ze er inmiddels spijt van? Nee. Hoe vond ze haar actie nu, decennia later? ‘Briljant.’


Sinéad @ Parkpop 2013, 

The Netherlands

nov 2013 Sinéad O'Connor @ Parkpop NL, 2013 

 Source: www.omroepwest.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten