De vierdaagse werkweek: minder uren werken voor hetzelfde maandloon
13 sep 2024 BRUSSEL Arbeidsduurverkorting oftewel minder uren per week werken en toch je maandloon behouden, bij AFAS kan het. Maar zullen ook andere bedrijven in de toekomst gaan aanbieden? En wat is de link met automatisering door AI? Professor arbeidseconomie Stijn Baert van UGent @ Work licht toe bij VRT Laat.
00:00 - Waarom bieden sommige bedrijven een vierdaagse werkweek aan?
00:43 - Minder uren werken in plaats van een bedrijfswagen?
01:23 - Zal automatisering via AI niet sowieso leiden tot minder werkuren of jobs?
02:53 - Is de vierdaagse werkweek met behoud van loon haalbaar?
04:22 - In welke bedrijven is arbeidsduurverkorting mogelijk?
*
SHARTIE AART DEKKER - DE TOEKOMST VAN WERK(EN) N.A.V...
Column ´Collectief´ GROENE COLUMNIST ECONOMIE Mirjam de Rijk &
´De vierdaagse werkweek (bij AFAS): minder uren werken voor hetzelfde maandloon´ Professor arbeidseconomie Stijn Baert van UGent(VRT)
Persoonlijk ben ik er al een jaar of 30 van overtuigd dat er maar één oplossing is om heel veel problemen rond werk & inkomen op te lossen: het Basisinkomen.
Maar die inmiddels 30 jaar sinds ik er een tijdje best wel veel tijd heb ingestoken om dat systeem politiek iets dichterbij te brengen, hebben mij er wel van overtuigd dat - alhoewel het systeem bewezen werkt(e) op heel andere plekken van de wereld - Nederland wel een van de allerlaatste landen zal zijn waar het er ooit van komt.
Waarom?
Vanwege de typisch Nederlandse Calvinistische moraal van ´Wie niet werkt die zal niet eten´!
Want zelfs al werkt(e) het systeem al bewezen goed op andere plekken in de wereld.
Zelfs al zou het de administratieve last op de beschikbare arbeidscapaciteit aanzienlijk verlichten en daardoor kostbare menskracht vrijmaken voor nu niet te vervullen vacatures.
Zelfs al zou het voor talloze mensen waarvoor dat nu niet opportuun lijkt – of is – het ondernemerschap stukken dichterbij brengen.
Zelfs al zou het de mogelijkheden om mensen die nu – door ´vlekjes´, beperkingen of omstandigheden die in loondienst lastig maken – niet werken, en veelal in uitkeringen vast zitten, weer betaald werk te laten doen en zo herintegreren, aanzienlijk vergroten.
En zelfs als het dus eerlijker zou zijn en ´Werken meer zou laten Lonen´ – is dat niet een hoofddoelstelling van het huidige kabinet?
In Nederland wil een groot deel van de mensen er niet aan omdat men het anderen domweg niet gunt ´gratis geld´ te krijgen...
Maar goed, dat terzijde...
Dat de toekomst van ´Werken´ er heel anders uit gaat zien, en dat daarbij steeds grotere uitdagingen zullen moeten worden opgelost, dat zullen weinigen weerspreken; 400.000 onvervulbare vacatures in Nederland, vergelijkbare verschijnselen in de hele Westerse - maar daar niet alleen - wereld. AI, robotisering, vergrijzing, migratiedruk door oorlogen en klimaatverandering, om maar een paar oorzaken te noemen zorgen er wel voor dat er heel veel gaat veranderen.
En zo kwam het dat AFAS aankondigde de Vierdaagse Werkweek in te gaan voeren met behoud van een Vijfdaags Salaris... Kijk de clip hierboven, en de column hieronder; genoeg om over na te denken....
(AD)
*
Column Mirjam de Rijk Economie
Collectief
19 juni 2024 – verschenen in nr.
25 Originele artikel op Groene.nl en nog veel meer --- Hier ---
Het is de droom van alle voorstanders van arbeidstijdverkorting: een groot bedrijf dat spontaan de vierdaagse werkweek invoert zonder dat werknemers er een cent voor hoeven in te leveren. Het Nederlandse softwarebedrijf Afas gaat het volgend jaar doen. Dit lijkt haaks te staan op het samenlevingsbrede geworstel met personeelskrapte, maar dat is schijn. Het is juist de ultieme stunt om in deze barre tijden personeel te trekken en te behouden. Afas Software kan het zich financieel veroorloven, het maakte vorig jaar 170.000 euro winst per medewerker.
Zo kwam er vorige week plots weer wat muziek in de discussie over de kortere werkweek, een thema dat al een jaartje of veertig zo dood is als een pier. In Nederland doen we namelijk niet aan arbeidstijdverkorting, we doen deeltijd. Het verschil: deeltijd kun je je alleen veroorloven met een hoog uurloon of een goedverdienende partner. Het mooie van een generieke kortere werkweek is dat die kortere week wél een volledig salaris oplevert, en dus de spreekwoordelijke caissière ook kan leven van vier werkdagen per week. Bijkomend voordeel: leidinggeven in drie of vier dagen wordt normaler.
In dezelfde week verscheen ook een onderzoek van het wetenschappelijk bureau voor de vakbeweging. In Nederland, zo blijkt, vallen steeds minder werknemers onder een cao, een collectieve arbeidsovereenkomst. Het gaat hier over werknemers, dus dit staat los van het toenemend aantal zzp’ers. Steeds meer werkgevers sluiten geen cao af maar bedenken zelf iets, al dan niet in overleg met een personeelsvertegenwoordiging. En dat heeft gevolgen. Want anders dan een cao hebben die afspraken geen wettelijke status – in slechte tijden kunnen de arbeidsvoorwaarden plots veranderen. Zonder cao kunnen er bovendien naar hartenlust extra individuele afspraken gemaakt worden tussen werknemer en werkgever, wat de verschillen tussen de werknemers al snel vergroot: wie een sterke onderhandelingspositie heeft is spekkoper, anderen hebben pech.
Nieuwsbrief van de Groene
Ontvang de selectie van de dag, met op zondag een terugblik op onze belangrijkste verhalen
Inmiddels valt in Nederland nog geen 72 procent van de werknemers onder een cao. Neem je de zzp’ers mee in de berekening, dan heeft nog maar zes van de tien werkenden een cao. Ook valt een steeds kleiner percentage onder een bedrijfstak-cao, oftewel een overeenkomst die voor de hele bedrijfstak geldt. Dergelijke cao’s helpen bij het vakbondswerk – het is immers onmogelijk voor de bonden om in honderdduizenden bedrijven aparte cao’s af te spreken. Bedrijfstak-cao’s zijn ook van belang voor werkgevers, want ze zorgen dat bedrijven elkaar niet kapot concurreren op personeel (door te knijpen op de personeelskosten of juist elkaars personeel weg te kapen met cadeaus). Als er binnen een branche genoeg werkgevers meedoen aan zo’n bedrijfstak-cao, wordt deze door de minister van Sociale Zaken algemeen verbindend verklaard en moet de hele bedrijfstak meedoen: geen individueel gestunt of geduik meer.
Daarmee zijn we weer bij softwarebedrijf Afas. Want als er één sector is waar vrijwel niemand onder een cao valt is het wel de ICT. En inderdaad, Afas is daar geen uitzondering op. In Nederland werken 250.000 mensen bij een ICT-bedrijf en slechts zesduizend van hen vallen onder een cao. Afas heeft voor haar zeshonderd werknemers slechts een ‘personeelshandboek’ dat tot stand gekomen is in overleg met een ‘Raad van inspiratie’ waarin vier medewerkers zitten. Dus ook geen echte OR. En daarmee valt het bedrijf wel een beetje door de mand.
Prachtig, medewerkers fulltime te betalen voor vier dagen werken, maar onttrek je niet aan de basis van goed werkgeverschap. Fatsoenlijk belasting betalen, een echte cao afsluiten en de organisatiegraad van werkgevers en werknemers bevorderen zijn de basis. Daar bovenóp mag je gerust andere goeie dingen doen en jezelf in de zon zetten.
In een net aangenomen Europese richtlijn (dezelfde die vereist dat het minimuminkomen in Nederland flink omhoog moet) staat dat tachtig procent van werknemers in een land onder een cao moet vallen. Dat wordt hard werken voor Nederland. Ideetje van de vakbondsonderzoekers: alleen bedrijven met een cao komen nog in aanmerking voor overheidsaanbestedingen. Voor de ICT-sector is dat waarschijnlijk heel effectief.
Lees ook:
En dús moeten we bezuinigen
Twaalf mythes over werk en werkloosheid
Mirjam de Rijk 11 maart 2015
Reageren? derijk@groene.nl
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten