vrijdag 21 februari 2014

Op ieder Potje past een Dekseltje...is / was het spreekwoord. Is dat nog steeds zo?

Toegegeven, ik haal het spreekwoord een beetje uit zijn context...en verplaats het naar die van economie en politiek (van Europa). Maar ik denk dat het toch van toepassing is; er zijn vandaag de dag immers zoveel zaken die wringen, schuren, en 'het gewoon niet meer zo goed doen'. Denk aan politiek en democratie; we kunnen niet zonder, maar soepel draaien doen ze niet meer. Een ander voorbeeld: we hebben een periode gehad van de grote idealistische systemen; kapitalisme vs. communisme, de een is verworden tot 'pakken wat je pakken kunt voor de happy few (1%)', de ander is ten onder gegaan in machtswellust en (ook al!) hebzucht van de macht. We hadden wereldmachten van de ene kant (de USA, het UK, Frankrijk, Nederland, etc.) en van de andere kant (de Sovjet Unie, China) die met zo'n ideologie erachter de anderen met een andere ideologie bestreed, maar nu hebben vele nationale staten het nakijken tegen de macht van de multinationals. Er moet dus veel veranderen..!

In het onderstaande artikel van Caroline de Gruyter wordt dit toegespitst op de economie en onderschreven:


Nationale economie, hoe lang kan dat nog?
NRC.nl, Caroline de Gruyter
Het Duitse Constitutionele Hof in Karlsruhe velde op 7 februari een vernietigend oordeel over een plan waarmee ECB-president Mario Draghi in juli 2012 de eurocrisis smoorde. De Duitse rechters willen dat het Europees Hof in Luxemburg er nu over oordeelt. Volgens Draghi’s plan, Outright Monetary Transactions (OMT), kon de Europese Centrale Bank onder voorwaarden staatsobligaties van eurolanden in moeilijkheden opkopen. De aankondiging alleen al was zo succesvol dat Draghi OMT nooit heeft hoeven gebruiken. De hamvraag is: wat betekent het Karlsruhe-vonnis?
De meningen lopen sterk uiteen. Volgens een commentator van de Financial Times hebben de Duitse rechters „de eurosceptici sterker gemaakt”. Hij betoogt dat OMT morsdood is, omdat Duitsland niet meer mee kan doen. En dat Draghi geen ‘bazooka’ meer heeft als de crisis weer oplaait.
Een columnist van Le Monde schrijft juist dat het Hof op 7 februari „naar Canossa” ging. Híj denkt dat het vonnis er niet toe doet, omdat een nationale rechtbank niet kan beslissen over een Europese instelling. Door de zaak naar Luxemburg te verwijzen, dat wél competent is, geeft Karlsruhe dit toe. Het vonnis is daarom geen juridisch maar een politiek vonnis. Maar wat is dat waard? De échte volksvertegenwoordigers – parlementariërs – hadden naar Luxemburg kunnen stappen om Draghi te stoppen. Dat deden ze niet.
Snijdt Karlsruhe, de waakhond van de Duitse democratie, de ECB de pas af of niet? Lees het vonnis op de site van het Bundesfassungsgericht (‘In naam van het Volk’ erboven), en je vindt het antwoord niet.
Je ziet wel iets anders. Het stuk draait grotendeels om één constatering: de ECB mag zich volgens de Europese verdragen alleen met geldpolitiek bemoeien, lidstaten blijven verantwoordelijk voor de economische politiek. Selectief staatsobligaties opkopen is volgens zes van de acht rechters – twee wilden de zaak seponeren – geen geldpolitiek, maar een „instrument van economische politiek”. Een land moet als tegenprestatie immers hervormen en bezuinigen.
Het frustreert veel Europeanen dat ze nauwelijks invloed hebben op economisch beleid: je stemt de regering weg, en de nieuwe regering voert dezelfde economische politiek. Volgens de Bulgaarse politicoloog Ivan Krastev „is de economie uit de politiek gehaald”. Het Karlsruhe-vonnis, een reactie op een klacht van 40.000 burgers, leest als een desperate poging om de economie terug te krijgen in de nationale politiek. Democratie werkt nationaal, staat er, dus moet de economie nationaal blijven – al heeft de Bondsdag met elke stap van de ‘Europeanisering’ ingestemd.
Zal het Luxemburgse Hof dit vonnis bevestigen? Weinig kans, zeggen kenners. Een clash met Karlsruhe kan in Duitsland politieke deining geven. Luxemburg kan de ECB ook extra voorwaarden opleggen om staatsobligaties te kopen. Dan verliest OMT zijn slagkracht. Het kan anderhalf jaar duren voor het Europese Hof uitspraak doet. In die periode kan Draghi OMT moeilijk gebruiken.
Het lijkt erop dat de ECB wat anders moet verzinnen. De FT-commentator heeft een suggestie: staatsobligaties van alle eurolanden opkopen. Dat is peperduur en zet niet aan tot begrotingsdiscipline. De Amerikanen doen het al jaren. Dat draait om geld bijdrukken, wat álle Duitsers in de hoogste boom gaat jagen. Maar het neemt de juridische bezwaren van Karlsruhe weg.
Zoiets is absurd. De echte vraag na ‘Karlsruhe’ is: hoe denkt Europa dat het kan globaliseren én democratisch kan blijven. De deksel past niet meer op de pot. Ook de Zwitserse immigratiequota bewijzen dit. Moet de pot kleiner? De deksel groter? Een antwoord is dringend nodig als Europa overeind wil blijven.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten