Goed idee: de Kringloopbus - Waar Minder vaak Meer is
(Be One with Nature Magazine, 2023.03)
9 minute read
Hoe doen zij het
Next Article
Waarom minder vaak meer is
Om de planeet leefbaar te houden, is het belangrijk om bewuster – en vaak minder – te consumeren. Dat kan op verschillende manier. Door te kiezen voor tweedehands, afval te beperken of zuiniger te zijn met energie en water. Deze vier mensen gooiden het roer om.
Tekst: Ernest Marx, beeld: Sicco van Grieken
Via haar Instagramaccount De Kringloopbus verkoopt Carlijn Assink (33) vintage spullen die ze verzamelt in binnen- en buitenland. Haar doel: mensen inspireren om vaker voor tweedehands te kiezen.
Op mijn ondergoed na koop ik al mijn spullen tweedehands
‘In de zomermaanden reis ik veel rond met mijn oude Volkswagenbusje. Dan struin ik graag markten, tweedehandswinkels en brocante zaakjes af. Ik zoek spullen van goede kwaliteit die iemand anders misschien goed kan gebruiken. Omdat ik een kleine bus heb, beperk ik me tot kleinere items. Die neem ik mee naar Nederland en zet ik op Instagram. Mensen kunnen ze van me overnemen, zodat zij een mooi tweedehands item in huis hebben. Ik verdien hier nauwelijks aan; het is vooral een hobby. Daarnaast hoop ik te stimuleren dat mensen in plaats van steeds bij webshops te kopen, zelf ook dichter bij huis gaan kijken in hun plaatselijke kringloopwinkel. Dat is een stuk duurzamer.’
Waarom vind je dit belangrijk om te doen?
‘In Afrika zijn er enorme afvalbergen van kleding en in de oceanen drijven miljoenen tonnen aan plastic afval. Dat vind ik nogal heftig. We moeten ervoor zorgen dat de aarde niet een grote, vervuilde vuilnisbelt wordt. Stilstaan bij de impact die ons consumeergedrag heeft, kan daarbij helpen. Ik probeer zelf heel duurzaam te leven. Dat heb ik vrij ver doorgevoerd. Op mijn ondergoed na koop ik al mijn spullen tweedehands. Ik merk dat veel mensen vooroordelen hebben over tweedehands spullen. Dat ze die vies vinden. Dat vind ik onzin.
Iemand zei eens: “Een oud vaasje is prima, maar beddengoed zou ik nooit tweedehands kopen. Je weet niet wie daar onder gelegen heeft.” Maar als je in een hotel slaapt, lig je onder lakens waar misschien wel duizenden mensen in hebben geslapen. Die worden ook steeds gewassen. Wat is het verschil? Dat soort gesprekken vind ik leuk om te voeren, want de reactie is vaak: “Zo had ik er eigenlijk nooit over nagedacht.”’
Henk van Houten (66) ontwierp en bouwde een huis waarmee hij meer energie opwekt dan hij verbruikt. Zijn kennis deelt hij met anderen via zijn Charge Free Home-concept.
We hebben helemaal geen windmolens, zonneparken of kernenergie nodig
‘Toen ik eind jaren 80 hoorde over de aardbevingen in Groningen als gevolg van de gaswinning, dacht ik meteen: foute boel. Het triggerde mij om me te verdiepen in technieken waarmee je gasvrij kunt wonen. Warmtepompen, zonnepanelen en goede isolatie bestonden toen ook al. Uiteindelijk heb ik mijn eigen energiepositieve woning gebouwd. Ik wek hiermee jaarlijks 9000 kWh op en verbruik 6000 kWh. Van de overige 3000 kan ik 18.000 kilometer gratis rijden in mijn elektrische auto.
Ik woon en rijd dus volledig CO2-neutraal. Ik ben gepensioneerd en duurzaamheid is een grote hobby van me. Ik volg alle ontwikkelingen op de voet en wil mijn kennis graag delen. Over de opwarming van de aarde maak ik me grote zorgen. Dat is mijn grote motivatie om me fulltime vrijwillig in te zetten voor een duurzame wereld. Daarom ben ik het project Charge Free Home gestart. Dat is een gedachtegoed over hoe je met innovatieve technieken een elektriciteit leverende woning kunt bouwen. Mijn droom is om hele woonwijken te creëren.’
Hoe kun je zo’n energiepositieve woonwijk realiseren?
‘Samen met anderen werk ik aan het opzetten van Collectief Particulier Opdrachtgeverschap. Je kunt zo met meerdere toekomstige bewoners naar de gemeente stappen en zeggen: “Wij willen samen een Charge Free Home-wijk bouwen.” Als je de huizen in zo’n wijk voorziet van zonnecollectoren, driedubbel glas, hoogwaardige isolatie, een warmteterugwininstallatie en buurtbatterijen, lever je samen meer energie op dan je verbruikt. Sterker nog, als je op die manier een miljoen huizen bouwt, is het volgens mijn berekeningen mogelijk om genoeg energie op te wekken voor nog eens vier miljoen andere huishoudens. Dan hebben we in Nederland helemaal geen windmolens, zonneparken, of kernenergie meer nodig.’
Sjors Hoekstra (38) heeft een gezin met vier zoons van 16, 11, 8 en 6 jaar en runt samen met haar man een eigen zaak. Tijdens haar laatste zwangerschap besloot ze over te stappen op wasbare luiers. Sindsdien probeert ze op alle mogelijke fronten te leven zonder afval achter te laten.
Het begon met wasbare luiers
‘Met een groot gezin heb je natuurlijk een veel grotere ecologische voetafdruk dan met een klein gezin. Ik ben erg begaan met de natuur en wil dat ons huishouden zo duurzaam mogelijk is. Na de geboorte van onze vierde dacht ik: er gaan nu wekelijks zoveel luiers doorheen, dat moet anders. Toen ben ik overgestapt op wasbare luiers.
Daarna begon ik zoveel mogelijk plastic buiten de deur te houden. Als een van de kinderen jarig is, willen we geen plastic speelgoed dat snel kapot gaat, maar liever iets duurzaams of een leuke ervaring zoals naar de bioscoop. We hebben al meer dan genoeg spullen. Ik koop verder graag verpakkingsvrije boodschappen, bijvoorbeeld op de markt. Voorheen moest ik vrijwel dagelijks een nieuwe vuilniszak in de emmer doen. Tegenwoordig is door ons zerowastebeleid en strikte afvalscheiding onze restafvalbak meestal pas na een week vol.’
Hoe vinden de kinderen een moeder die streeft naar zero waste?
‘Ik voed de jongens heel bewust op en ik vind het mooi om te zien dat het zijn vruchten afwerpt. We kijken weleens samen naar een documentaire over klimaatproblemen en ik betrek ze sterk bij het scheiden van het afval. Ze zijn heus niet altijd blij dat we terughoudend zijn met nieuwe kleren kopen of dat ze in plaats van met gewone tandpasta poetsen met oplosbare tandpastatabletten. Maar mijn zoons zijn zich wel goed bewust van hun ecologische voetafdruk. Laatst ging mijn tweede zoon op kamp en moest hij zelf een tandenborstel kopen. Toen kwam hij terug met een borstel van bamboe. Welk kind van elf kiest nou zelf bewust voor een klimaatvriendelijke tandenborstel? Toen dacht ik wel: mijn missie is deels al geslaagd.’
Jan Peter van der Hoek (63) is hoogleraar drinkwatervoorziening aan de TU Delft. Als geen ander weet hij dat mensen die willen consuminderen er goed aan doen om hun watergebruik te beperken. Dat doet hij zelf ook, maar niet per se om CO2-neutraler te leven…
Zonder in te leveren op comfort, kun je flink wat water besparen
‘Voordat ons drinkwater uit de kraan komt, wordt het gezuiverd in een zuiveringsstation. De energie en chemicaliën die daarvoor nodig zijn, zorgen voor CO2-uitstoot. Maar omgerekend per individu is de CO2-uitstoot per liter gezuiverd drinkwater verwaarloosbaar. Dus als jij zuiniger bent met drinkwater om CO2-neutraler te leven, zet dat nauwelijks zoden aan de dijk. Minder warmwatergebruik verkleint natuurlijk wel je CO2-voetafdruk.
Vanuit mijn vakgebied vind ik het vooral belangrijk dat we ons bewuster zijn van onze watervoetafdruk. Als je vlees eet, heb je bijvoorbeeld een enorme CO2-voetafdruk én een grote watervoetafdruk. Terwijl er een grote discussie gaande is over waterbeschikbaarheid. We hebben in Nederland steeds vaker langere droge periodes waarin de levering van drinkwater niet vanzelfsprekend is. Daarnaast stijgt de vraag naar water door bevolkingsgroei. Het gemiddelde drinkwatergebruik per persoon is enkele jaren geleden al gedaald van 150 naar zo’n 125 liter per dag. Maar de overheid wil dit de komende jaren door middel van campagnes terugbrengen naar 100 liter per dag.’
Op welke manier ga je privé om met mogelijke toekomstige watertekorten?
‘Ik probeer zuinig te zijn met water. Ik zorg ervoor dat onze wasmachine vol is als we een was draaien. En thuis douchen we kort; vijf minuten vind ik al behoorlijk lang. Ik heb afgelopen zomer gekampeerd en bij veel campings moet je tegenwoordig een muntje in de douche gooien. Dan heb je vijf minuten douchetijd, maar ik ben na drie minuten al klaar. Op die manier kun je besparen. En tijdens het tandenpoetsen zorg ik ervoor dat de kraan uitstaat. Op relatief eenvoudige manieren – zonder in te leveren op comfort – kun je flink wat water besparen in je eigen huis.’
Ook consuminderen?
Lees deze 4 slimme tips
1. Bespaar toiletwater
Het toilet is een van de grootste waterslurpers in huis. Alle moderne toiletten hebben daarom een grote spoelknop en een kleine, de zogeheten bespaarknop. Elke keer dat je het toilet doorspoelt met de grote knop, verbruik je zo’n zes tot acht liter water. Met de spaarknop – bedoeld voor de kleine boodschap – halveer je de hoeveelheid. Spoel dus niet standaard door met die grote knop. Er zijn tegenwoordig zelfs handige stickers te koop om achteloze huisgenoten en bezoek hierop te wijzen: de bespaarsticker.
2. Heb ik dit echt nodig?
Als we eenmaal besloten hebben dat we een fysiek product willen kopen, zijn er genoeg manieren om ons consumptiegedrag binnen de perken te houden. Dat kan door jezelf voor de aankoop enkele vragen te stellen. De belangrijkste is: heb ik het écht nodig of is dit een impulsaankoop? Stel als het kan de aankoop een week uit. Als je constateert dat je iets toch echt nodig hebt, vraag je dan af of je het misschien ook zou kunnen lenen of huren? Of misschien kun je het wel tweedehands kopen?
3. Doe het zelf (DIY)
Er zijn vaardigheden die ons consumptiegedrag flink kunnen indammen. We kunnen vaak meer dan we denken. Wat dacht je ervan om zelf kleding te leren repareren? Een gat in een truitje is misschien nog best te maken in plaats van het gelijk weg te gooien. En weet je dat je ook zelf allerlei beautyproducten kunt maken, zoals mascara, bodyscrub en deodorant? Zoek maar eens online op een product in combinatie met ‘DIY’. Het is leuk om te doen en bespaart geld.
4. Weer reclames
In onze consumptiemaatschappij worden we aan alle kanten verleid om meer spullen te kopen. Ook spullen waarvan we niet eens wisten dat we ze wilden of nodig hadden. Dat is de kracht van reclame en marketing. Plak daarom de bekende ja-neesticker op je brievenbus om reclamefolders buiten de deur te houden. En schrijf jezelf uit voor nieuwsbrieven van (online) winkels.
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten