SCHAATSEN OP (M)AART'S IJS / NRC: 'Smeer vaseline, neem een ijsprikker mee'

 
Schaatsen op de vijver bij theehuis Landgoed Heidestein, Driebergen

Schaatsen op natuurijs

 

Schaatsen op plassen, meren en vaarten is op veel plaatsen levensgevaarlijk door te dun ijs. Door de wind blijven er ook wakken.

Door onze redacteur Arjen Schreuder | Originele artikel NRC.nl   ---  Hier  --- 28-2-2018 pagina 2 - 3

 

Hoe milder de winter, hoe groter het ongeduld om te schaatsen. „Er is een enorme honger om het natuurijs op te gaan”, zegt een woordvoerder van de schaatsbond KNSB. „We verklaren die drang uit het feit dat het zó lang geleden is dat dit kon.”

De laatste keer dat er volop schaatspret was, is vijf jaar geleden.

1 Waar kun je veilig schaatsen?

Veilig schaatsen kon woensdag op ongeveer twintig ijsbanen verspreid over het land; van de IJsclub in Doorn tot Hard Gaat-Ie in De Lier en IJsch in Haaksbergen – waar woensdagavond de eerste marathon van dit jaar op natuurijs werd gehouden. Deze donderdag waren het er dertig. Het zijn banen met ondiep water, vaak ondergespoten skeelerbanen en weilanden. IJsmeesters hebben de dikte gemeten. Bij deze ijsclubs kun je „honderd procent veilig schaatsen”, aldus de KNSB. Een actuele lijst is te vinden op de website www.schaatsen.nl

2 Waar kun je op ‘open water’ schaatsen?

Er zijn enkele honderden plaatsen in het land waar liefhebbers het natuurijs op zijn gegaan. Schaatsers doen enthousiaste meldingen op websites zoals die van Erik Ekkel, in het dagelijks leven werkzaam in de automatisering. Hij heeft een veel geraadpleegde schaatskaart met teksten als: „Eerste waaghals gespot” in Amsterdam Zuid-Oost, „Door de sneeuwval van gister zijn de windwakken niet meer te zien!” in Giethoorn en „Vanochtend vroeg op het ijs. Aan de randen is het prima. Het midden kraakt wel een beetje” op het Pluismeer in Lage Vuursche.

Ekkel maakt op zijn website, voor meren, vaarten, rivieren en sloten, onderscheid tussen ‘betrouwbaar’ en ‘(nog) niet doen’. Samen waren het woensdag tweehonderd meldingen.

3 Is het veilig schaatsen op grotere plassen en watergangen? 

 Nee! Woensdag zijn verschillende mensen door het ijs gezakt. De politie van Amsterdam waarschuwde op Twitter voor „zeer onbetrouwbaar” ijs: „Blijf aan de kant, zodat we je niet uit het water hoeven te halen.”

Een 75-jarige man uit Sleeuwijk kwam woensdag om nadat hij nabij Hank door het ijs was gezakt op een water naast de Biesbosch.

4 Hoe schaats je veilig op ‘open water’?

Om te beginnen: ga nooit alleen schaatsen. Controleer de kwaliteit van het ijs. Ga niet schaatsen waar het heeft gesneeuwd. Neem een priem of ‘ijsprikker’ mee, en een touw, om jezelf of je metgezel omhoog te hijsen als iemand in een wak belandt. Draag een helm en kleed je dik aan, met dubbele truien en broeken en sokken, en smeer royaal vaseline. Zie de website van de KNSB. Deze site over schaatsen op natuurijs is ook nuttig.

5 Kunnen we met deze klimaatverandering blijven schaatsen?

Ja. Volgens het KNMI komt de huidige lage temperatuur, en dan vijf dagen of meer, eens in de drie jaar voor. Maar deze kou komt wel minder vaak voor. Rond 1900 kon je twee keer zo vaak rekenen op schaatsweer. En rond 2040 zullen we deze koude eens in de vier jaar beleven. De laat
ste Elfstedentocht werd in 1997 gereden. Of je met temperaturen zoals de huidige daadwerkelijk kunt schaatsen, is niet zeker. Dat hangt ook af van sneeuw en de wind, die nu op veel plaatsen wakken veroorzaken. Kou zal ondanks de gemiddelde stijging van de temperatuur blijven voorkomen, stellen klimatologen van het KNMI. De
gemiddelde temperatuur loopt op, maar de variabiliteit van het weer ten opzichte van de trend is groot, vooral in de winters. „De afname van het aantal koudegolven is mindere groot dan de toename van het aantal hittegolven”, laat het KNMI weten.

6 Wat voor schaatsen moet je kopen?

Beginnende recreanten zijn doorgaans blij met ijshockeyschaatsen of kunstschaatsen vanaf 80 euro. Wie baantjes wil trekken op noren, is vanaf 150 euro klaar met combi-noren; een schoen plus noren. Ook aantrekkelijk is de salomonsschaats, vanaf ruim 400 euro. Die heeft een afklikbare schoen waarmee je dus kunt klunen. Het allerduurste, zo’n 1.200 euro, zijn de Viking Gold-klapschaatsen, met een Sapphire-onderstel.
Schaatsen moeten geslepen worden, liefst tot een dikte van 1,1 millimeter, in een hoek van 90 graden.

7 Hoe lang blijft de kou?

De kou wordt na deze donderdag minder, maar de veranderingen in de atmosfeer verlopen traag, meldt weerman Harry Geurts van het KNMI. „Tot in het weekeinde blijft het behoorlijk winters.”
De oostenwind is ook vrij sterk, zodat er op veel plaatsen wakken blijven. Dus: oppassen geblazen.

Veel automobilisten hadden donderdagochtend last van de vorst. Door vorstschade aan het asfalt waren op de A16 bij de Van Brienenoordbrug in Rotterdam minder rijstroken bruikbaar. Bij de Heinenoordtunnel (A29) en de Drechttunnel (A16) had het verkeer te maken met ijsvorming. De Utrechtsebaan, de belangrijkste invalsweg van Den Haag, werd afgesloten na een gesprongen waterleiding in een gebouw erboven.

Bij de ANWB Alarmcentrale en de Wegenwacht was het erg druk door vooral startproblemen en vastgevroren handremmen.

De eerste marathon op natuurijs is woensdag in Haaksbergen gewonnen door Simon Schouten. Bij de vrouwen eindigde Manon Kamminga als eerste.

Op de vijver van het Landgoed Heidestein (Driebergen-Rijsenburg) ligt ten minste vijf centimeter ijs, voldoende om te schaatsen. 

Dit artikel werd gepubliceerd in NRC Handelsblad op Donderdag, 1 maart 2018, pagina 2 - 3

*** 

Meer info:

Topics.nl/bekijk-hier-waar-je-kunt-schaatsen-op-natuurijs

ijsverwachting.blogspot.nl/

wintergek.nl/actueel/grafieken

Natuurijs – Waar kan ik schaatsen ?

natuurijs.ekkel.com/

Schaatsen op natuurijs! De meest geraadpleegde Schaatskaart van Nederland gemaakt en bijgehouden door Erik Ekkel (sinds 2008). Natuurlijk met hulp van heel veel enthousiaste natuurijs schaatsers en schaatssters! Groene punten op de kaart zijn betrouwbaar gemeld, maar kijk wel goed uit want de situatie ter plekke ...‎Mooi schaatsen bij Sneek · ‎Mijn verhaal · ‎Blog ·