AANRADER NRC-INTERVIEW IN FRAGMENTEN: Viroloog Marion Koopmans: ‘Dit coronavirus komt in ons vaste winterpakket’

NRC, Tjeerd Royaards -- Hier --

FRAGMENTEN(NRC Interview, 11 april 2020, Viroloog Marion Koopmans: 'Dit coronavirus komt in ons vaste winterpakket'):

“..... Verbijsterend hoe bijna ieder land aanvankelijk deze epidemie onderschatte. Ook Nederland begon lacherig met een verbod op handenschudden. Zijn we erdoor overvallen?

„Voor een deel, het is een heel uitzonderlijke epidemie. Daarnaast heeft voorbereiding op pandemieën hier weinig prioriteit. Er zijn draaiboeken voor, maar dat soort dingen zakken weg uit het collectieve geheugen. We hadden een grieppandemie in 2009. Die ziekte was relatief mild, er waren geen overstromende ziekenhuizen. Door die ervaring is het gevoel ontstaan: dit kunnen we aan. De enorme druk op ziekenhuizen en huisartsen is een grote nieuwe dimensie van de huidige pandemie. Die heeft ons overrompeld.

„Eigenlijk heb je voor dit soort uitbraken iets nodig als ons Deltaplan. Grote investeringen in iets dat weinig voorkomt maar een grote impact heeft. We zouden structureel onderzoek moeten doen naar geneesmiddelen of diagnostische tests die bij een uitbraak zouden kunnen helpen, maar dat gebeurt bijna niet. Het lijkt ook idioot om daarin miljarden te investeren, maar kijk wat zo’n uitbraak kost. Dat heb je er heel snel uit. 

„We zijn als samenleving steeds kwetsbaarder voor dit soort infecties. Door toenemende bevolkingsdichtheid, megasteden, intensieve veehouderij en globalisering is de kans op de verspreiding van een nieuw virus enorm gestegen.

„Sars- en mersachtige virussen staan al jaren in de toptien van de WHO op de lijst infectieziekten waar we beducht op moeten zijn. Maar hoe een nieuw virus zich gedraagt weten wij net zo min als wie dan ook. Dat varieert van weinig besmettelijk maar heel ernstig, tot superbesmettelijk maar mild, en alles daartussenin. Inzicht daarin bepaalt hoe je erop reageert.”

Toch gaan landen heel verschillend om met deze uitbraak. Zien buitenlandse collega’s Nederland niet als het stoutste jongetje van de klas?

„Het is een misverstand dat Nederland een heel andere koers vaart dan andere landen in Europa. Dat is niet zo. De lockdowns in verschillende landen lijken allemaal anders, maar in de praktijk is er weinig onderscheid.” .........

......“

&

""...... Er is nogal wat kritiek op ons terughoudende testbeleid. Andere landen testen veel breder. Hadden wij dat niet ook moeten doen?

„Ik denk het niet. Op Duitsland en Noord-Italië na hebben landen een heel vergelijkbaar testbeleid.”
En Zuid-Korea, IJsland, België…

(Stilte.) „Hoe je het ook wendt of keert, tot op Europees niveau is de vraag: waar halen we in vredesnaam de capaciteit vandaan? De reagentia, de wattenstaafjes, de mensen die moeten bemonsteren, analyseren, de follow-up doen. Dat wil maar geen onderdeel van de discussie worden. Dan kun je wel dwingend vasthouden aan veel meer testen, maar het kan niet. En het is ook niet nodig.

„Vergelijk Duitsland en Nederland. Een heel ander testbeleid, een vergelijkbaar beloop van de epidemie. Daar zijn procentueel minder doden, maar dat komt omdat zij door dat testbeleid meer gevallen zien. Met testen buig je de epidemie niet eerder af. Dat gebeurt doordat mensen zich houden aan thuisblijven en social distancing.

„Het Italiaanse dorpje Vo wordt vaak aangehaald. Dat is op slot gedaan en iedereen is getest, en nu is daar de epidemie verdwenen. Ik durf te stellen dat het ook verdwenen zou zijn als niemand was getest. Dat gebeurt namelijk doordat je het hele dorp op slot doet.......
... "

&

"......Zijn er collega’s die dat wel vinden?

„Ja, er is natuurlijk discussie met 17 miljoen collega’s. Maar zeker ook onder wetenschappers. Niet zozeer onder arts-microbiologen, maar met modellenbouwers bijvoorbeeld die zeggen: ‘als wij in ons model inbouwen dat iedereen wekelijks getest wordt, dan kunnen we dit’. Dan zeggen wij ‘dank u wel, dat snap ik, maar dit is de testrealiteit’.

„Of mensen wijzen naar Zuid-Korea of Singapore, waar veel getest wordt. Zij hebben de sars-epidemie gehad in 2002-2003, en daarna massaal geïnvesteerd in bedrijven die diagnostische tests maken. Wij hadden de Watersnoodramp, wij hebben geïnvesteerd in onze waterwerken.”
Aziatische collega’s met hun sars-ervaring gaan nog voor uitroeiing, lijkt het.

„Containen is wereldwijd een gepasseerd station, dat zegt ook de WHO. Alles op slot zetten en screenen klinkt goed, maar daarmee verplaats je het probleem. Wat gebeurt er als je het opent? Singapore was het schoolvoorbeeld, maar de gevallen nemen weer volop toe. Mijn collega in Hongkong vraagt regelmatig hoe wij dingen aanpakken. Dit virus zal naar alle verwachting onder ons blijven circuleren. We zullen allemaal langdurig dingen anders moeten doen.".........”
...."

&

"......Is het dan niet zaak om het toch snel te laten circuleren onder jongeren?

„Twee derde van de ernstig zieke Covid-19-patiënten zijn mensen met onderliggende ziektes, daar zitten ook jongeren bij. Daarnaast zijn er ook kerngezonde mensen die toch overlijden. We hebben er echt onvoldoende zicht op om dat zomaar te doen. Dat is een experiment waar ik niet achter sta.”

Van alles wat op haar afkomt is dát waar ze wakker van ligt. De kreten die je nu al hoort. ‘Waarom zou je moeilijk doen over dikke tachtigers?’ Of: ‘Zet die oude mensen op Texel!’. „Dat vind ik verschrikkelijk. Het mogelijk maatschappelijk ontwrichtende van deze uitbraak. Het risico is nu dat je beslissingen vooral gaat nemen uit een bepaald belang. Vanuit de volksgezondheid, vanuit de ziekenhuizen, de economische kant van de zaak, de kleine ondernemers, er zijn allerlei potentieel botsende belangen. We moeten gezamenlijk een weg voorwaarts zien te bedenken. 

„Dat perspectief op de langere termijn en die solidariteit vind ik echt belangrijk. Ik vind het op zich heel goed gaan in Nederland, ik hoop dat we dat met zijn allen weten vast te houden....”
...."

&

CV

Marion Koopmans (Tegelen, 1956) is hoogleraar virologie en sinds 2013 hoofd van de afdeling Viroscience aan het Erasmus MC in Rotterdam. Ze is wereldleider in het onderzoek naar virusverspreiding. In 2018 ontving ze een NWO-Stevinpremie van 2,5 miljoen euro, in 2019 trad ze toe tot de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen.

Na haar studie diergeneeskunde promoveerde Koopmans in 1990 aan de Universiteit Utrecht op onderzoek naar het torovirus, een coronavirus-familielid bij vee.
Van 2002 tot 2014 was ze hoofd van het Laboratorium infectieziekten diagnostiek en screening (LIS) van het RIVM. In 2006 werd ze daarnaast bestuurslid van het Centrum voor Infectieziektenbestrijding en bijzonder hoogleraar virologie aan het ErasmusMC.

Sinds 2014 adviseert Koopmans Wereldgezondheidsorganisatie WHO over de bestrijding van nieuwe infectieziekten, sinds 2018 is ze lid van de Gezondheidsraad. Ze adviseert de Nederlandse regering over de aanpak van de corona-uitbraak, en sinds 17 maart ook de voorzitter van de Europese Commissie.

**

Het Complete Originele NRC-Interview met Marion Koopmans lees je op NRC.nl   ---  Hier  ---

**

In het artikel staan ook een aantal Links naar andere Artikelen:

Lees ook: De smartphone als wapen tegen Covid-19

 Lees ook deze opinie: ‘Overheid, ga meer testen’

 Lees ook: ‘Ik zag de eerste resultaten, en ik dacht: holy fuck, die tijdlijn’

 Lees ook: Wanneer hebben genoeg mensen immuniteit opgebouwd?