zondag 13 november 2016

DE WAARHEID / NRC FACTCHECKT / NATUUR / PRIJSWINNENDE FOTO: ‘Orang-oetan klimt 30 meter voor vijgen’

Niets zo mooi en belangrijks als de Natuur, en -wat mij betreft- geen dier zo sprekend ten opzichte van de Mens als de Orang-Oetang, wat mij betreft geven we die soort -en nog een heel aantal anderen- direct Mensenrechten..!

‘Orang-oetan klimt 30 meter voor vijgen’

Zo beschreef NRC afgelopen woensdag de prijswinnende natuurfoto hierboven.


Foto Tim Laman

De aanleiding

De Amerikaanse natuurfotograaf Tim Laman won woensdag de titel Wildlife Photographer of the Year. De foto van een orang-oetan die een duizelingwekkende klim maakt boven een regenwoud op Borneo, stond woensdag groot in nrc.next en NRC HandelsbladErbij schreven we dat de aap klom in een „dertig meter hoge boom”, op zoek naar „vijgen”.

Waar is het op gebaseerd?

Op het persbericht bij de foto van het Natural History Museum in Londen dat de fotowedstrijd organiseerde. Maar de boom ziet er heel anders uit dan de vijgenbomen uit het tuincentrum. Klopt het wel? We twijfelden.

En, klopt het?

Het persbericht van het Natural History Museum lost het raadsel grotendeels op. Dat schreef dat de orang-oetan klom „in de dikste wortel van een wurgvijg die groeit rond een boom die hoog boven de andere kruinen uittorent”. Een wurgvijg dus. Ja, dat is óók een vijg.
De vijgenboom die met een beetje geluk in Nederlandse tuinen willen groeien, en die de vijgen uit de supermarkt levert, heet Ficus carica. Wurgvijgen behoren tot diezelfde vijgenfamilie, net zoals de kamerplanten die we simpelweg ficus noemen. Er zijn wel 850 soorten Ficus en de meeste groeien in de tropen – waaronder de wurgvijgen.
Natuurfotograaf Tim Laman is niet alleen fotograaf. Hij is ook een van de weinige wurgvijgexperts in de wereld. Hij promoveerde in 1994 aan Harvard University op „de ecologie van wurgvijgen in het bladerdak van het regenwoud van Borneo”.
Wurgvijgen zijn spectaculaire planten, en Laman klimt er nog steeds in, vertelt hij, terug in zijn studio bij Boston (VS). Zijn vrouw Cheryl Knott is orang-oetan-onderzoeker. Laman: „Ik maak ook foto’s en video’s voor haar projecten.”
Bioloog Mike Shinahan, een vakgenoot van Tim Laman, schreef woensdag op zijn blog dat de wurgvijg op de foto een Ficus stupenda is. „Klopt”, beaamt Laman.
Shinahan schreef een populair-wetenschappelijk boek over wurgvijgen. Dat boek Ladders to heaven, dat juist vorige maand verscheen, wijdt een hoofdstuk aan Tim Lamans onderzoek naar Ficus stupenda-wurgvijgen.
Shinahan beschrijft in het boek precies wat we op de foto zien. Ficus stupenda groeit op bomen die hoog boven het bladerdek uittorenen. Hij ontkiemt op rottende of vochtige plekjes in zo’n boom, liefst rond 30 meter hoogte.
De gastboom op de foto is een 50-meter hoge Artocarpus, en zo hoog komt de wurgvijg ook. Die groeit als volwaardige boom in een boom, hun kruinen groeien door elkaar. Eén dikke wortel van de wurgvijg groeit naar de grond toe. De orang-oetan gebruikt die hier als klimpaal.
Orang-oetans zijn dol op die oranje pruimgrote vijgen. Ze lijken niet op de supermarktvijgen. Ze zijn oranje, ovaal en zo groot als een kleine pruim. Laman: „Ik heb ze wel eens geprobeerd. Ze zijn wel te eten, als het moet. Ze zijn niet zo zoet en er zitten altijd insectjes in.”
Maar toch: een vijg. Het enige wat in de krant niet klopte, was dat niet de boom 30 meter hoog is, maar dat de orang-oetan zich op die hoogte bevond. Hij klom nog hoger.

Conclusie

Op de foto is een boom te zien waarin een klimplant groeit. Die klimplant is Ficus stupenda, een van de vele soorten wurgvijgen. Die plant is verwant aan de vijgen uit de supermarkt, en de vruchten van een wurgvijg heten ook vijgen. We beoordelen de bewering als waar.
Ook een bewering zien langskomen die je gecheckt wilt zien? Mail nrccheckt@nrc.nl of tip via Twitter met de hashtag #nrccheckt.


Meer over Fotograaf Tim Laman en zijn werk: --- Hier ---

Geen opmerkingen:

Een reactie posten